चिनियाँ खाना र परिकार

            रवि- श्रोताहरु, हामीले केही हप्ताअगाडिदेखिको पैचिङ्ग डायरीमा चिनियाँ खानाको विषयमा कुराकानी गरिरहेका छौं । ध्रुवजी, अगिल्लो हप्ताको कार्यक्रममा तपाईंले रेष्टुराँमा उब्रिएको खाना प्याक गरेर घर लैजाने चलनको बारेमा कुराकानी गर्नुभएको थियो । आज चाहिँ कुन विषयबाट कार्यक्रम अगाडि बढाउने विचार गर्नुभएको छ तपाईंले ?

           ध्रुव- रविजी । मैले अगिल्लो हप्ताको कार्यक्रममा चीनमा रेष्टुराँमा खाना खान जाँदा खानाका धेरै परिकार अर्डर गरिने र खाएर नसकी उब्रिएको खाना प्याक गरेर ग्राहकले आफ्नै घर लैजाने चलन रहेको बारेमा कुराकानी गरिरहेको थिएँ । बढी भएको खाना प्याक गरेर घर लैजाने चलन वास्तवमा हामी नेपालीले पनि सिक्नुपर्ने पाठ हो । किनभने नेपालमा पनि भोकमरीको ठूलो समस्या छ । एकतिर दुर्गम क्षेत्रका हजारौं जनता भोकमरीको शिकार भइरहेका छन् भने सहरका हुनेखाने भनाउँदाहरुले रेष्टुराँमा देखाउनकै लागि धेरै खाना अर्डर गरेर खान नसकेको खाना रेष्टुराँमा त्यसै छोडेर जाने चलन छ । त्यसैले यो चलन नेपालमा मात्रै नभएर बाँकी विश्वले पनि सिक्नुपर्ने पाठ हो भन्ने मलाई लाग्छ ।

           रविजी, अब म माछाको परिकारको बारेमा छोटो अनुभव बाँड्छु । रेष्टुराँमा खाना खान गएको बेलामा सधैँ मेनु हेरिन्छ नै । तर एकपटक हेरेको मेनुमा माछाको परिकार एक चिनको तीस आरएमबी भनेर लेखेको देखेँ । तौलमा चीन भनेको आधा किलो हुन्छ । चीनमा तैलिएर किनबेच गर्नुपर्ने जुनसुकै सामानको भाऊ आधाकिलोको दरले राखिन्छ । किलोको भन्दा आधाकिलोको चलन ब्यापक छ । तर रेष्टुराँमा पनि चीनको हिसाबमा माछाको परिकारको दर देख्ता मलाई अचम्म लाग्यो । त्यसभन्दा अगाडि मैले माछा प्रायः सिङ्गै पकाएर ल्याएको देखेको थिएँ । त्यसदिन म र केही चिनियाँ साथीहरु मिलेर सँगसँगै खाना खान गएका थियौं । साथीहरुले माछा पनि अर्डर गर्नुभयो । अर्डर लिएर गएको तीनचार मिनेटमा एउटा वेटरले जालीमा छट्पटाइरहेको जिउँदो माछा लिएर आयो । त्यो माछा करिबकरिब डेढ किलोजतिको थियो । साथीहरुले माछा हेरेर हाउतहाउत भनेपछि वेटर गयो । चिनियाँ भाषामा हाउतहाउत भनको ठीक छ ठीक छ भन्ने हुन्छ । ऊ गएपछि मैले माछाको वास्तविकताबारे साथीहरुसँग सोधेँ । वास्तवमा जिउँदो माछा जोखेर जति किलोको हुन्छ त्यही दरबाट हुने रकम बिलमा चढाइने र बल्ल भान्सामा पकाउन लगिने रहेछ । मैले मेनुमा लेखिएको माछाको दरको रहस्य बुझेँ । वेटरले खानाको अर्डरपछि जिउँदै छट्पटाइरहेको अवस्थामा देखाएको माछा नकाटिकन पकाएर केही समयपछि टेबुलमा सिङ्गै ल्याइयो । मैले नेपालको प्रमुख पृथ्वीराजमार्गमा पर्ने मलेखु र मुग्लिनमा अनि अरनिको राजमार्गको दोलालघटमा भन्ने ठाउँमा धेरैपटक जिउँदो माछाको परिकार खाएको छु । तर त्यहाँ एउटै डेढ किलोको जीउँदो माछा नभएर अलि ससाना माछा थिएँ । पोखराको बेगनास तालको किनारमा बसेर पनि धेरै पटक तालकै भनिएको माछा खाएको छु । तर नेपालमा यस्तो ठूलो माछा रेष्टुराँमा नै पालेर जिउँदो माछा ग्राहकलाई पहिला देखाएर अनि त्यसपछि पकाएको मलाई अहिलेसम्म थाहा छैन । त्यसैले चीनमा पहिलोपटक रेष्टुराँमा नै ग्राहकलाई जीउँदो माछा देखाएर ग्राहकले सहरमति जनाएपछि मात्रै पकाएर ल्याउने चलन मलाई निकै रमाइलो लाग्यो ।

           रवि- ध्रुवजी, तपाईंलाई मैले एकैछिन रोक्नुपर्ने भएको छ । किनभने अब एउटा सन्देश राख्ने बेला भएको छ । पहिला एउटा छोटो सन्देश राखौं र त्यसपछि तपाईंले कुराकानीको क्रमलाई अगाडि बढाउनुहोला ।

           ध्रुव- हुन्छ रविजी ।

           सन्देश

           रवि- श्रोताहरु, यो सन्देशपछि पैचिङ्ग डायरीमा तपाईंहरुलाई पुनः स्वागत छ । आजको कार्यक्रममा हामीले चिनियाँ खानाको बारेमा कुराकानी गरिरहेका छौं । ध्रुवजी, भर्खरै बजाइएको सन्देशअगाडि चीनका रेष्टुराँमा जिउँदो माछा पहिला ग्राहकलाई देखाएर ग्राहकले सहमति जनाएपछि मात्रै पकाउने चलन रहेको बारेमा कुराकानी गरिरहनुभएको थियो ।

           ध्रुव- हजुर रविजी । नेपालमा यस्तरी रेष्टुराँमा नै माछा पाल्ने सम्भावना एकदमै कम छ । किनभने नेपालमा खपत हुने माछाको असी प्रतिशत माछा विदेशबाट आयात हुने गरेको छ । ढुवानी गर्दा नै कम्तिमा दुईतीन दिन लाग्ने हुनाले विदेशबाट नेपालमा माछा जीउँदै ल्याउनसकिने अवस्था छैन भन्दा पनि हुन्छ । त्यसैले बरफमा राखेको माछा खान हामी अधिकांश नेपाली बाध्य पनि छौं । बरफमा राखिएको माछा कति दिनको बासी हो अथवा स्वास्थ्यको दृष्टिकोणले त्यो चिस्याएर राखिएको माछा खान उपयुक्त छ कि छैन भनेर बुझ्नसक्ने अवस्था पनि छैन । स्वाद र स्वास्थ्यका दृष्टिकोणले जिउँदो माछाजस्तो राम्रो बासी माछा हुने कुरा पनि भएन । चीनका हरेक ठाउँमा मार्नेबित्तिकै पकाइएको ताजा माछाको स्वाद जति मिठो हुने गरेको छ मैले त्यति नै ढुक्क भएर त्यसको परिकारको आनन्द लिने गरेको छु ।

           रविजी, वास्तवमा चीनका अधिकांश रेष्टुराँहरुमा पानीमा पाइने माछा मात्रै नभएर खानका लागि योग्य जलचर प्राणी जिउँदै पालेर राखिएको हुन्छ । पैचिङ् मात्रै नभएर क्वाङ्चौं, सनचन, सांहाई, सान्यालगायतका सहरहरुमा पनि यस्ता जलचर प्राणीहरु अझ ग्राहकले देख्ने गरी नै जिउँदै पालेर राख्ने र ग्राहकले पनि कस्तो अवस्थाको, कुन जातको, कति ठूलो र कतिवटा माछा रोजेर अर्डर गर्न सक्छन् । विशेष गरेर समुद्रको किनारमा रहेका सहरहरु जस्तो कि हाइनान टापूको सान्या, बोआओ, क्वाङ्तोङ्का सनचन र क्वान्चौ, सांघाईमा सामुद्रमा पाइने जीव नै पालेर राखिएको हुन्छ । समुद्रका किनारमा रहेका यी चारपाँचवटा सहरको यात्रामा गएको बेलामा मैले यस्ता सामुद्रिक खाना खान छुटाएको छैन ।

           रवि- ध्रुवजी, आजको लागि हाम्रो पैचिङ डायरीको निर्धारित समय सकिनै लागेको छ । त्यसैले अब श्रोताहरुसँग बिदा माग्नु पर्ने भएको छ ।

           ध्रुव- हुन्छ रविजी । तर श्रोताहरु, अन्य नियमित कार्यक्रमसहित चिनियाँ अन्तर्राष्ट्रिय रेडियो सीआरआई नेपाली सेवाको प्रसारण भने जारी नै रहनेछ । हामीलाई सुन्दै गर्नुहोला ।

           रवि- श्रोताहरु, आजको पैचिङ्ग डायरी कार्यक्रमबाट म रवि..

           ध्रुव- अनि म ध्रुव पौडेल बिदा हुन्छौं ।

           दुबै- नमस्कार ।