फन्ट डाउनलोड
सि.आर.आइको संक्षिप्त परिचयनेपाली सेवाको संक्षिप्त परिचयसम्पर्कका लागि

गुङ्गबुरि पहाड

(GMT+08:00) 2018-11-27 10:17:12

गुङ्गबुरि पहाड जदाङ नजिकमा पर्ने ब्रह्मपुत्र नदीको दक्षिणी भागमा पर्दछ। साथै तिब्बतका चार वटा नामी पवित्र पहाडमध्येको एक पनि हो। गुङ्गबुरि पहाडमा तीन शिखर छन् अर्थात् याङ्गाउच, सनमुउच र जुखाङ्गच रहेका छन्। यी तीन शिखर गुफाबाट जोडिएका छन्।

पवित्र पहाडको रुपमा रहेको गुङ्गबुरि पहाड पहाड-देवताको बासस्थान मात्रै होइन यहाँ जो कोही पहाडको आरोहण गर्नेले भविष्य पूर्वानुमान गर्न सक्छन्। किम्वदन्तीका अनुसार, यो पहाड चार भगवानबाट मिलेर उठाइएको छ। पूर्वतिर घोडा राजा, पश्चिमतिर देवता, उत्तरतिर मुजुर र दक्षिणतिर कछुवा देवताले मिलेर गुङ्गबुरि पहाडलाई उठाएका छन्। पहाड र आकाशबीचको दूरि थम्याउन गाह्रो छ साथै फेदबाट पहाडको टुप्पासम्म पुग्न पनि कठिन छ त्यसैले ईमानदार र भाग्यशाली मानिसले मात्रै पहाड चढ्नसक्छ अनि त्यहाँ स्वर्ग देखेर आफ्नो भविष्य अवस्था थाहा पाउनसक्छ। हरेक वर्ष विभिन्न क्षेत्रबाट थुप्रै अनुयायी र सर्वसाधारणहरू यहाँ आएर पहाड चढ्छन्। विशेष गरी तिब्बती पात्रको हरेक चौथो महिनाको पन्ध्रौँ दिन पहाड घुम्न यहाँ आउने संख्या अधिक हुन्छ।

प्राचीन कालमा हनुमानबाट मानवसम्म विकास भएको कथा सनमुउच र याङ्गाउचको हो भने जुखाङ्गच पहाड अवलोकितेश्वरले अभ्यास गर्ने ठाउँ हो। हनुमान र राक्षस्नीको अवलोकितेश्वरको निर्देशनमा बिहे भएको थियो। गुङ्गबुरि पहाडअगाडि एक ठूलो मैदान छ। किम्वदन्तीका अनुसार, यो हनुमानका सन्तानहरु खेल्ने ठाउँ हो। त्यसैले यो क्षेत्रलाई जदाङ भनिन्छ त्यसको अर्थ खेल्ने मैदान रहेको छ। हनुमान र राक्षस्नीले छ वटा बाँदर जन्माएका थिए। पछि सन्तानको सं‍ख्या धेरै भयो र फलफूलको मात्रा पनि कम भयो अनि भोक र मृत्युको जोखिमको सामना गर्नुपर्दा जुखाङ्गचमा अभ्यास गर्ने अवलोकितेश्वरले अनाजको बिउ लिएर जदाङ नजिकको सोदाङ नामक क्षेत्रमा फाले। त्यसपछि बाँदरहरुले प्रशस्त अन्न पाए अनि रोप्न पनि सिके। श्रम गर्दागर्दै बाँदर पनि मानवमा रुपान्तरण भयो। उनीहरुलाई तिब्बतीहरुको पुर्खाको रुपमा मानिन्छ।

हनुमान र राक्षस्नी बसेको ठाउँ गुङ्गबुरि पहाडको आधा भागमा पर्दछ जहाँ पच्चीस मिटर अग्लो प्राकृतिक गुफा छ। यो गुफा हाल पनि छ। गुफाको ढोकामा रहेको चिरोमा बाँदरको अनुहार कुँदिएको छ त्यसलाई हनुमानको मूर्ति मानिएको छ। गुफाको दक्षिण-पूर्वी पर्खालमा हनुमानले मण्डलालाई हातमा राखेर पाँच रङ्ग कमलमा बसेको चित्र छ। त्यसको छेउमा विभिन्न ससाना बाँदरका चित्र पनि छन् साथै बुद्धको मूर्ति र ॐ माने पे मे हुँ पनि कुँदिएको छ। त्यस वरिपरि थुप्रै ध्वजा पताका राखिएको छ। गुफाबाहिर अंगुर रुखहरूको समूह पनि छ त्यसलाई पहिला हनुमान र उनका सन्तानहरुले अंगुर टिपेको रुखको रुपमा लिइएको छ।

हनुमानबाट मानवसम्म रुपान्तरण भएको किम्वदन्ती यहाँको भित्तामा कुँदिएको मात्रै होइन पोताला दरबार, नोर्बुलिङ्कालगायत क्षेत्रका भित्ते चित्रमा पनि कुँदिएका छन्। साथै धेरै तिब्बती इतिहास किताबमा पनि यो कथा लेखिएको छ। सन् १९८४ मा जदाङ नजिकका वनछ्यु र यात्वी क्षेत्रमा अघिपछि गरी नवपाषाण युगमा मानिसले प्रयोग गरेका ढुङ्गे बञ्चरो भेटाइएको थियो। गुङ्गबुरि पहाडमूनि कोइला र माटाका भाँडाकुँडा रहेको खाल्डो पनि भेटाइएको थियो। तिनीहरुको इतिहास कम्तिमा पनि एक हजार वर्ष भइसकेको छ। यस हिसाबले यदि हनुमानबाट मानवसम्म रुपान्तरण एउटा किम्वदन्ती मात्रै मान्ने हो भने पनि यो किम्वदन्ती नै प्राचीन कालको पूर्खामाथि मानिसको सम्झना हो भन्न सकिन्छ।

गुङ्गबुरि पहाडको तल्लो भागमा दुई वटा छहरा छन्। किम्वदन्तीका अनुसार, दक्षिणी स्प्रिङ्गको पानीले पिनाश र दाँत दुखाइको उपचार गर्छ भने पूर्वी स्प्रिङ्गको पानीले हाड दुखाइ तथा बाथ रोगको उपचार गर्छ। छहरा वरिपरिको वातावरण निकै सुन्दर छ र पर्यटनका लागि निकै लायक ठाउँ हो।

जानकारी तथा लेखहरु