पैचिङमा अवस्थित इन्टरनेशनल यूनिभर्सिटी अफ बिजनेस एण्ड इकोनोमिक्समा पोलिटकल इकोनोमिक्समा विद्यावारिधी गरिरहनुभएका श्री कल्याण रोकाको भनाइः
चीनको दुई अधिवेशनमा गत वर्षको योजना तथा नीति नियम र कार्यक्रमको समीक्षा, मुल्याङकन र अनुगमन गरिन्छ र आउने वर्षका लागि योजना बनाइन्छ जुन हुबहु लागू हुने गरेको देखिन्छ। यस पटकको अधिवेशनमा चिनियाँ प्रधानमन्त्री लि खछ्याङले मुख्य गरी तीन वटा डकुमेन्टमार्फत नौ वटा क्षेत्रलाई उजागर गरेका छन्। यसलाई सरसती हेर्दा तङ स्याउ फिङको घरेलु रूपमा सुधार र खुला नीतिलाई नै निरन्तरता र प्राथमिकता दिएको देखिन्छ।
यसै खुला नीतिमा सारेकै कुरा मध्येको एक हो एक पेटी एक मार्ग। यसरी चीनले ग्लोबलाइजेशनलाई महत्व दिँदैआएको छ र हाल विश्वका ६० देशले प्रतिबद्धता पनि जनाइसकेको छ। त्यस बाहेक हाल कतिपय देशमा सम्बन्धित् काम शुरू भइसकेको छ। तर छिमेकी मुलुक भएर पनि नेपाल भने यसमा आलटाल गरिहरेको देखिन्छ। सन् १९५५मा दौत्य सम्बन्ध स्थापना भए तापनि त्यस अघिदेखि नै व्यापार चीनसँगै थियो। नून, सुन ऊनको व्यापार चीनसँगै थियो। तर पूर्व-पश्चिम मार्गको निर्माणपछि व्यापारमा भारतसँग निर्भर हुन गयो। पछिल्लो समयमा नेपालको भारतसँग ६५ प्रतिशत मात्र व्यापार हुँदै आएको छ। आयात र निर्यातमा भारतसँग एकाधिकार छ। त्यसकारण एक पेटी एक मार्गमा नेपाल जोड्नसक्यो भने चीनसँग मात्रै होइन दक्षिणपूर्व एशियादेखि यूरोपसँग सिधा व्यापार गर्नसक्छौं। यसबाट संसारको ढोका खोल्ने छ र नेपालले धेरै फाइदा लिनसक्छ। यो नेपालको अर्थनीतिको महत्वपूर्ण जग हो। नेपालले जति ढिलो गर्छ त्यति पछाडि पर्छ। नेपालले छिटो भन्दा छिटो प्रतिबद्धता व्यक्त गर्नसक्यो भने नेपाल र नेपाली जनतालार्इ फलदायी हुन्छ।
