![]() |
थाउ युआन मिंगको उपनाम थाउ छ्यान हो। उहाँ सन चौथो शताव्दी अर्थात चीनको तुंग चिन वंशकालका कवि हुनुहुन्छ। उहाँले ग्रमीण क्षेत्र सम्बन्धी कविता लेख्ने शैलीको सिर्जना गर्नुभएको थियो। जीन्दगीमा उहाँ गरिब हुनुभए तापनि आशावादी हुनुहुन्थ्यो। यसका साथै उहाँ प्रकृतिभक्त हुनुहुन्थ्यो। चीनका विभिन्न पुस्ताका साहित्यकारहरुले श्री थाउ युआन मिंगको प्रशंसा र कदर गर्नेगरेका छन।
श्री थाउ युआन मिंगका बराजुले चीनको तुंग चिन वंशको स्थापनाका लागि योगदान पुर्याउनुभएको थियो। उहाँका बाजे र बुबा पनि सरकारी अधिकारी हुनुभएको थियो। श्री थाउ युआन मिंग आठ वर्षको हुँदा उहाँका बुबाको स्वर्गबास भयो। त्यसपछि उहाँको परीवार दिनप्रति दिन गरिब हुँदैगएको थियो। राजनैतिक क्षेत्रमा केही प्रगति हासिल गर्न युवा थाउ युआन मिंग इच्छुक हुनुहुन्थ्यो।
तर चीनको तुंग चिन वंश त्यति बेला गोलमालको अवस्थामा थियो। उनान्तिस वर्षको उमेरमा श्री थाउ युआन मिंग पहिलो पटक सरकारी अधिकारी बन्नुभएको थियो। तर सरल स्वभावका मानिस भएका कारणले गर्दा उहाँले राजनैतिक क्षेत्रमा विद्यमान भ्रष्टाचार आदि जस्ता समस्याहरुको सहन गर्न नसकी पदबाट राजीनामा गर्नुभयो। जीवनको दवाउमा उहाँले केही पटक सरकारी अधिकारीको पद सम्हाल्नु भए तापनि पटक-पटक राजीमाना गर्नुभएको थियो।
यसरी श्री थाउ युआन मिंग गरिबीको अवस्थामै परिरहनु भयो। खेती-पातीमार्फत आफ्नो परीवारको जीवनचर्या चल्न नसकेकाले श्री थाउ युआन मिंग एकचालीस वर्षको उमेरमा पुनः सरकारी अधिकारी बन्नुभएको थियो। तर मात्र असी दिनपछि उहाँले फेरि आफ्नो पदबाट राजीनामा गर्नुभयो र राजनैतिक क्षेत्रबाट सदा-सर्वदाका लागि विदा लिनु भयो। त्यसपछि उहाँले ग्रामीण क्षेत्रमा गै खेतीपाती गरेर आफ्नो जीवन बिताउन थाल्नुभयो।
श्री थाउ युआन मिंगले ग्रामीण क्षेत्रमा रहँदा पनि निकै विपन्न जीवन बिताउनु परेको थियो। 44 वर्षको उमेरमा उहाँको घरमा आगो लागेकाले उहाँको परीवारको जीवन अझ कठीन भएको थियो। उहाँका कविताबाट पनि उहाँको जीवनको विपन्न अवस्था प्रतिबिम्बित हुन्छ। तर उहाँको मानसिक जीवन निकै विविध थियो। त्यस अवधिमा उहाँले ग्रामीण क्षेत्रको जीवनबारे प्रशस्त कविताहरु लेख्नुभएको थियो। उहाँका कवितामा ग्रामीण क्षेत्रको जीवन र दृश्यलाई राम्रोसँग उजागर गरिएको छ।
उहाँको बुढेसकाल एकदमै विपन्न र दु:खले घेरिएको भए तापनि जीवनको सबैभन्दा कठीन अवस्थामा पनि श्री थाउ युआन मिंगले सरकारी अधिकारीको पदमा बस्न पुनः अस्वीकार गर्नुभएको थियो। सोही अवधिमा उहाँले लेख्नुभएको पत्र "थाउ व्हा युआन ची" मा एउटा रमाइलो समाजबारे उल्लेख गरिएको थियो। सो पत्रमा यस्तो कथा लेखिएको छः एकजना माझी आफै हराएपछि थाउ व्हा युआन भन्ने ठाउँमा पुगेको थियो। युद्धबाट सुरक्षित रहनका लागि अन्य ठाउँबाट भागेर त्यहाँ पुगेका केही मानिसहरुलाई त्यस माझीले भेट्यो। वास्तविक जीवनबारे थाहा नपाएका तिनीहरुले मिहिनेतका साथ परिश्रम गरी शान्तिपूर्ण जीवन बिताइरहेका थिए। "थाउ व्हा युआन ची" एउटा रमणीय जीवन गाथा हो। यसमा त्यति बेलाको गोलमालयुक्त अवस्थामा शान्तिपूर्ण समाजप्रतिको आम जनताको इच्छा प्रतिबिम्बित भएको पाइन्छ।
हालसम्म श्री थाउ युआन मिंगद्बारा लेखिएका एक सयजति कविता र दशभन्दा बढी लेखहरु मात्र सुरक्षित रहे तापनि चीनको साहित्त्यिक इतिहासमा उहाँको निकै महत्वपूर्ण स्थान छ। उहाँले ग्रामीण क्षेत्रको जीवन र खेतीपाती सम्बन्धी कविता लेख्ने शैलीको सिर्जना गर्नुभएको थियो। उहाँका कवितामा चीनको परम्परागत कविताको शैली हुनुका साथै नयाँ जीवन्त शक्ति पनि देखिन्छ। उहाँको कविता शैलीले चीनको कविताको इतिहासमा एउटा कोसे ढुंगाको भूमिका निर्वाह गरेको छ र यो नै चीनको प्राचीन कविताको एउटा नयाँ उचाइको द्योतक पनि हो।
|