दि च बाजा चीनमा निकै प्रचलित फुकेर बजाइने बाजा हो। प्राकृतिक बाँसबाट बनाइएकाले त्यसलाई "चु दि" भनिन्छ।

          दि च बाजा बाँसको यौटा नलीबाट बनाइएको हो। नलीमा यौटा फुक्ने प्वाल, यौटा छोप्ने प्वाल र छवटा स्वर निकाल्ने प्वाल हुन्छन। फुक्ने प्वाल दि च बाजाको पहिलो प्वाल हो। यस प्वालमा फुकेर नलीभित्रको हावालाई हल्लाएर स्वर निकालिन्छ।

         दि च बाजा छोटो, सानो र सरल भए तापनि त्यसको इतिहास सात हजार वर्ष लामो छ। अन्दाजी चार हजार पाँच सय वर्षअघि दि च बाजा हाडबाट बनाइन्थ्यो। हाल त्यसलाई बाँसबाट बनाउन थालिएको छ। इसा पूर्व पहिलो शताव्दीको अन्ततिर हान् वु बादशाहको राज्यकालमा दि च बाजालाई "हन् व्छी" भनिन्थ्यो। त्यस बेलाको फुकेर बजाइने बाजामा त्यसको ज्यादै महत्वपूर्ण स्थान थियो। सातौं शताव्दीदेखि दि च बाजामा फेरि सुधार गरिएको थियो। त्यसबाट त्यसको अभिव्यक्ति क्षमतामा ठूलो विकास हुनुका साथै बजाउने प्रविधि पनि निकै उच्च स्तरमा पुगेको थियो। दशौं शताव्दीसम्ममा सुन् राज-वंशको कविता र युआन राज-वंशको ओपेराको उत्थान हुनुका साथसाथै दि च बाजा कविता पढ्न र ओपेरा गाउनका लागि साथ दिने मुख्य बाजा बन्नपुगेको थियो। स्थानीय ओपेरा तथा अल्पसंख्यक जातिको ओपेराका लागि साथ दिने आर्केस्ट्रामा दि च बाजा अनिवार्य बाजा हो।

         दि च बाजाको प्रदर्शन क्षमता निकै उच्च छ। त्यसबाट लामो र चर्को धुन बजाउन सकिनुका साथै फराकिलो र व्यापक भावनाको पनि प्रदर्शन गर्न सकिन्छ। साथै त्यसबाट खुशियाली र मनोहर अनि सुमधुर संगीत पनि बनाउन सकिन्छ। यस बाहेक प्रकृतिका विभिन्न स्वर निकाल्न पनि यो बाजा प्रयोगमा आउँछ। जस्तो भनौं त्यसको उपयोगबाट विभिन्न चराहरुको स्वरको नक्कल गर्न पनि सकिन्छ।

           दि च बाजाका धेरै प्रकार छन। जसमा छ्यु दि बाजा, पांग दि बाजा, यु फिंग दि बाजा, सातवटा प्वाल हुने दि बाजा र एघारवटा प्वाल हुने दि आदि छन। ती बाजाहरु पनि दक्षिणी भागको दि च बाजा र उत्तरी भागको दि च बाजामा विभाजित भएका छन।

          दक्षिणी भागको दि च बाजा मुख्यतया चीनको दक्षिणी क्षेत्रमा उपयोगी छ र उत्तरी भागको दि च बाजा मुख्यतया उत्तरी चीनमा प्रचलित छ।

          संगीत：《कु सुको यात्रा》