CRI
सन् 1949देखि 1978 सम्मको 30
वर्षको अवधिमा, थाइ वान जल-डमरुका
दुइ किनारा बीच कडा सैनिक भिडन्त
र तनावपूर्ण सैनिक प्रतिस्पर्धा
कायम रहेका कारण, थाइ वानमा नभएका
केही आवश्यक जडिबुटी निकै थोरै
मात्रामा मुख्य भूमिबाट हङ्ग
कङ्गमार्फत थाइ वानमा
भित्र्याउनुबाहेक अन्य आर्थिक तथा
व्यापारिक आदान-प्रदान आधारभूत
रुपमा टुंडिएको थियो।
सन् 1979 पछि चीन सरकारले विविध किसिमका कदममार्फत
दुइ किनारा बीचको आर्थिक सम्बन्धको
विकासलाई घच्घ्याउँदै आएको छ। यसको
फलस्वरुप थाइ वान सत्ताले पनि
क्रमशः दुइ किनारा बीचको आर्थिक
तथा व्यापारिक आदान-प्रदान गर्ने
नीतिलाई बलजफ्ती शिथिल पारेको थियो।
सन् 2003 को सेप्टेम्बरको
अन्त्यसम्म दुइ पक्ष बीच भएको कुल
व्यापारिक रकम 30 खरब 9 अरब 18
करोड अमेरिकी डलर पुगेको थियो।
यसमा मुख्य भूमिले थाइ वानमा
निर्यात गर्ने रकम 48 अरब 89 करोड
अमेरिकी डलर पुगेको थियो। अनि
चीनले थाइ वानबाट 2 खरब 60 अरब 29
करोड अमेरिकी डलर बराबरको
मालसामान आयात गरेको थियो। दुइ
पक्ष बीचको व्यापारमा 21 खरब एक
अरब 40 करोड अमेरिकी डलरको असमानता
थियो। सन् 1991देखि थाइ वान चीनको
मूख्य भूमिको महत्वपूर्ण विदेशी
रकम पाउने स्थानहरुमध्ये एक बनेको
छ।
हाल दुइ किनारा बीचको आर्थिक तथा व्यापारिक
सम्बन्धको विकासमा देखापरेका
आधारभूत विशेषता यस प्रकार छन:
1, खासगरी आपसमा अप्रत्येक्ष रुपमा व्यापार गर्नु र
थाइ वानका व्यापारीहरुले मूख्य
भूमिमा लगानी गर्नु। यसमा
व्यवसायको स्थापना गर्नु,
वैज्ञानिक तथा प्राविधिक
आदान-प्रदान गर्नु, बैकिङ्ग
आदान-प्रदान गर्नु र मानिसलाई
तालिम दिने जस्ता विविध किसिमका
तरिका मिसिएको विकसित तरिका
समावेश छ।
2, उक्त विषयमा थाइ वान सत्ताले सिमित नीति अंगालेका
कारण दुइ किनारा बीचको आर्थिक
सम्बन्धमा एकरुपता, अप्रत्येक्षता
र असन्तुलन देखापरेको छ। मूख्य
भूमिमा आएर पूंजी लगानी गरेका थाइ
वानका व्यापरीहरुले अर्को तेस्रो
स्थानमा आफ्नो कम्पनीलाई रजिष्टर
गरेपछि मात्र मुख्य भूमिमा पूंजी
लगानी गर्न पाउँछन्। दश लाखभन्दा
कम पूंजी भएको खण्डमा थाइ वान
कम्पनीको नाममा मुख्य भूमिमा सिधा
लगानी गर्न पाइन्छ। तर रकम अझ
तेस्रो स्थानबाट अप्रत्येक्ष रुपमा
मूख्य भूमिमा पठाउनुपर्छ। थाइ वान
सत्ताले गम्भीर रुपमा मूख्य
भूमिबाट आएको पूंजी थाइ वान टापूमा
कुनै पनि किसिमको पूंजी लगानी
गर्न निषेध गरेको छ जसको परिणाम
स्वरुप दुइ किनारा बीचको व्यापारमा
असन्तुलन देखा परेको छ।
3, यताका केही वर्षभित्र दुइ किनारा बीचको आर्थिक
सम्बन्ध क्रमशः घनिष्ट भइरहेको छ
र आपसमा आपूर्ति हुने स्थिति पनि
बन्दैगएको देखिन्छ।
|