CRI
कुनै
मानिसले काम गर्ने क्रममा ठूलो
कठिनाइको सामना गर्नुपरिरहेको
बेला वरिपरिका मानिसहरुले उ
अवश्य विफल हुने कुरामा
विश्वस्त भएको अवस्थामा चिनियाँ
भाषामा त्यस अवस्थाको व्याख्या
“चारैतिरबाट छु नामक गीत भन्ने
कथा" बाट गरिन्छ।
इसा पूर्व दुइ
सय दुइ अघि नै चीनको पहिलो
एकीकृत राज्य अर्थात् छिन
राज्यको स्थापना भैसकेको थियो।
वर्तमान विश्वका साँस्कृतिक
सम्पदाहरुमध्ये चीनको वल्लो शान
सी प्रान्तको “छिन सव्हाङ्ग
नामका सैनिक र घोडाका
मूर्तिहरु”भन्ने ठाउँ यसै छिन
राज-वंशबाट छोडिएका साँस्कृतिक
र पूरातात्विक सम्पदा हुन। चीनमा
रहेको अर्को विश्व साँस्कृतिक
सम्पदा लामो पर्खाल हो। त्यो पनि
छिन राज-वंशकालमा प्राथमिक रुपमा
परिमाण भइसकेको देखियो।
छिन राज-वंशका सत्ताधारीहरुले
ठूलो र महा आदिजस्ता कुराहरु मन
पराएकाले, अझ विशेष गरी छिन स
व्हाङ्ग अर्थात् सो राज-वंशका
प्रथम राजाबाट आफ्ना लागि
शानदार दरबार र समाधिको निर्माण
गरिबक्सेकाले सरकारी खर्च
बढिरहेको देखिन्थ्यो। राजाद्बारा
गरिएको क्रूर शोषण र अत्याचार
सहन नसकेका जनताहरुले एकपछि
अर्को पटक गरी विद्रोह
गर्नेगरेका थिए। अन्तमा पन्ध्र
वर्षपछि छिन राज-वंशको पतन भयो।
छिन राज-वंशको पतनपछि देशको
सत्तामा जानका लागि दुइवटा
शक्तिले तँछाड-मछाड गर्नथाले।
तिमध्ये एउटा शक्तिको नाइके
स्याङ्ग यु थियो भने अर्को
शक्तिको नेता लीउ पाङ्ग।
स्याङ्ग यु भनेको छु राज्यकालका
एकजना जनरल थिए। उनको मिजास कडा
र घमन्डी थिए र निर्भीक तथा
बहादुर पनि। लीउ पाङ्ग छिन
राज-वंशको पतनअघिका एकजना
निम्नस्तरीय अधिकारी थिए। उनको
मिजास घमण्डी भए पनि मानिसहरुको
उपयोगको क्षेत्रमा उनी सिपालु
थिए। छिन राज-वंशलाई ढाल्ने
क्रममा यी दुइजनाले मीत लगाएर
एकले अर्काको नैतिक समर्थन गरेका
थिए। तर छिन राज-वंशको पतन
हुनेबित्तिकै यी दुइजना
एक-अर्काको विरोधमा उत्रेका थिए।
शुरुमा स्याङ्ग यु तुलनात्मक
रुपमा उच्च स्थानमा थिए।
त्यसैकारण उनले स्वयम्लाई
सम्राट सरह“पश्चिमी छु राज्यका
राजा”घोषणा गरे र लीउ पाङ्गलाई
रजौटा सरह“हान राज्यका रजौटा”को
राजामा नियुक्त गरे। आफ्नो
शक्तिलाई सुरक्षित पार्ने हेतुले
लीउ पाङ्गले सार्वजनिक क्षेत्रमा
स्याङ्ग युको प्रशासन पद्धतिलाई
मान्यता दिनेगर्थे। तथापि
गोप्यरुपमा उनले दक्ष
व्यक्तिहरुलाई सेनामा भर्ना
गर्नथाले। परिणामस्वरुप
विस्तारै-विस्तारै लीउ पाङ्ग र
स्याङ्ग युको शक्ति बराबर भयो।
स्याङ्ग यु र लीउ पाङ्ग बीचको
लडाइँ पाँच/सात वर्षसम्म चलेको
थियो। चीनको इतिहासमा त्यसलाई
“छू र हान बीचको भिडन्त”भनिन्छ।
एक पटकको लडाइँमा स्याङ्ग युले
लीउ पाङ्गलाई नराम्रोसित पराजित
गर्नुका साथै लीय पाङ्गका बुवा
र उनकी श्रीमतीलाई युद्धबन्दी
बनाए। स्याङ्ग युले लीउका
बुवालाई बन्धक बनाएपछि
आत्म-समर्पण गर्न लीउ पाङ्गलाई
आग्रह गरे। यदि आत्म-समर्पण
नगरेको खण्डमा लीउ पाङ्गका
बुवालाई मारेपछि काटेर पकाउने
धम्की दिए। तर मानिसहरुले
चिताउन नसक्ने कुरा भयो यहाँ।
लीउ पाङ्गले स्याङ्ग युलाई
भनेः“छिन राज-वंश विरोधी
संघर्षमा हामीले मीत लगायौं।
हामी दाजु-भाइ हौं। मेरा बुवा
तपाईंका बुवा हुनुहुन्छ। यदि
मेरा बुवालाई मारेर पकाएर खाने
हो भने मलाई पनि एक कचौरा
खानदिन नविर्सनुहोला।”यस्तो कुरा
सुनेर स्याङ्ग युले केही उपाय
नलागी लीउ पाङ्गका बुवा र उनकी
श्रीमतीलाई मुक्त गरे।
लीउ पाङ्ग र स्याङ्ग यु बीचको
अन्तिम अडाईं “के स्या”नामक
ठाउँ(अहिलेको आन व्है
प्रान्तमा)मा भएको थियो। एकदमै
भीषण संघर्ष भएपछि लीउ पाङ्गका
सेनाले स्याङ्ग युको सेनालाई
घेरामा पारेको थियो। त्यस बेला
स्याङ्ग यु नराम्रो अवस्थामा परे
पनि उनका एक लाखभन्दा बढी
सैनिकहरु थिए। त्यसकारण लीउ
पाङ्गले स्याङ्ग युलाई एकै पटक
खत्तम पार्न सकेनन।
शत्रुको घेरामा परेका स्याङ्ग यु
र उनका सैनिकहरुले एक राति
चारैतिरबाट निकै परिचित गीत सुने।
अहो, त्यो गीत त आफ्नो जन्मथलोको
लोक गीत पो रहेछ!त्यो गीत लीउ
पाङ्गको शिविरमा गाइएको थियो।
स्याङ्ग यु र उनका सैनिकहरुलाई
एकदमै अचम्म लाग्यो र लीउ
पाङ्गले आफ्नो जन्मथलोमाथि
आक्रमण गरी आफ्ना बाबु-आमा,
दाजु-भाइ र दिदी-बहिनीहरुलाई
पक्राउ गरी यहाँ ल्याइसकेको
अनुमान स्याङ्ग युले गरे। यति
मात्र नभई ती परिचित गीतहरुबाट
सैनिकहरुलाई आ-आफ्नो जन्मथलोको
सम्झना गराइयो। यति बेलादेखि
स्याङ्ग युको सेनामा गोलमाल शुरु
भयो। समूहका समूह सैनिकहरु रातको
अँध्यारोको फाइदा उठाई भागे। एक
लाख सैनिकहरुमध्ये अब स्याङ्ग
युको सेनामा दुइ तीन सयजना
मात्र बाँकी रहे।
यो लीउ पाङ्गले प्रयोग
गरेको षडयन्त्रको परिणाम थियो।
उनले आफ्ना सैनिकहरुलाई छु
राज-वंशका भावनायुक्त दुखान्त
लोक गीत गाउन लगाए। यो स्याङ्ग
युका सैनिकहरुको स्थिर
मनस्थितिलाई बिथोल्नका लागि
गरिएको षडयन्त्र थियो।
यसरी“के स्या”नामक लडाईंमा
अन्त्यमा लीउ पाङ्ग विजयी भए।
स्याङ्ग युले वाध्य भएर
आत्म-हत्या गरे। पछि लीउ पाङ्गले
हान राज-वंशको स्थापना गरे। हान
राज-वंशकाल चीनको इतिहासमा
सबैभन्दा समृद्ध अवधिहरुमध्येको
एक मानिन्छ। यसले विश्वको
आर्थिक तथा साँस्कृतिक क्षेत्रमा
ठूलो प्रभाव पारेको थियो।
|