CRI
चीनको इतिहासमा मध्य-पटारमा
रहेको हान जातिको केन्द्रीय
शासन र त्यस वरिपरिका
अल्पसंख्यक जातिहरुका स्थानीय
शासन बीच कहिलेकाहीं
अन्तर्विरोध भएको देखिन्छ। त्यस
अन्तर्विरोधको समाधानको उपाय सधैं
युद्ध नै थियो। त्यसबाहेक, अर्को
उपाय भनेको शान्तिपूर्ण
सह-अस्तित्वका आधारमा जिउनका
लागि राजाले आफ्ना छोरीहरुलाई
अल्पसंख्यक जातिहरुका
प्रमुखहरुसँग विवाह गरिदिनु थियो।
वाङ चाउ च्युनको कथा भनेको यस
किसिमको कथा हो।
चीनको इतिहासमा इसा पूर्व पहिलो शताब्दीतिर चीनमा
हान राज-वंश अस्तित्वमा थियो।
दक्षिण-पश्चिमी भागमा बसोबास
गरिरहेको अल्पसंख्यक जाति
“स्यौं नु”(वर्तमान चीनमा
मंगोलियाली जाति) भित्र अधिकारका
लागि गृह-युद्ध भएको थियो,
पाँचवटा “छ्यान यु”( स्यौं नुका
जन-जातिका प्रमुख)का बीच संघर्ष
भएको थियो। सो संघर्षका क्रममा
अन्त्यमा दुइजना “छ्यान यु”(
स्यौं नुका जन-जातिका प्रमुख)
बाँकी रहे। ती दुइजना अर्को
पक्षले हान वंशको शासन-सत्तासँग
मिलेर आफूमाथि आक्रमण गर्ने
कुरामा सशंकित थिए। त्यसै बेला,
ती दुइजनामध्येका एक हु हान ए
नामक “छ्यान यु”( स्यौं नुका
जन-जातिका प्रमुख)ले हान
राज-वंशको राजधानी छाङ आन गएर
हानका राजासमक्ष हानको शासनप्रति
आफ्नो निष्ठा प्रदर्शित गरे।
हानका राजाले हार्दिकताका साथ
उनको स्वागत गर्नुका साथै
राजधानीबाट प्रस्थान गर्नुअघि
उनलाई धेरै अन्न पनि दिए। हान
राज-वंशका सेनाको संरक्षणमा हु
हान ए आफ्नो घर फर्के। हानको
समर्थन पाएकोमा हु हान एले
अन्त्यमा “स्यौं नु” (वर्तमान
चीनमा मंगोलियाली जाति)लाई
एकीकृत पारे।
युगौं-युगसम्म हान राज-वंशसँगको मित्रतालाई कायम
राख्नका लागि इसा पूर्व 33 मा
हु हान एले तेस्रो पटक हानको
राजधानी छाङ आन पुगी हान राजाकी
राजकुमारीसँग विवाह गर्न अनुरोध
गरे। हानका राजाले हु हान एको
अनुरोधलाई स्वीकार गरे। तर
राजाले आफ्नी छोरीलाई पठाउन मन
गरेनन। त्यसो भए, राजाले
तुरुन्तै आफ्नो दरबारमा सेवा
गर्ने युवतीहरुलाई आदेश दिएः जो
“स्यौं नु”का प्रमुखसँग विवाह
गर्न इच्छुक छ, राजाद्बारा
त्यसलाई आफ्नी छोरी भएको कुरा
सार्वजनिक गरिने छ।
दरबारमा सेवा गर्ने ती युवतीहरु सर्वसाधारणहरुबाट
छानिएका राम्री केटी थिए।
उनीहरुले दरबारमा प्रवेश
गर्नेबित्तिकै आफ्नो स्वतन्त्रता
गुमाएका थिए। उनीहरुले दरबार
बाहिर जान मौका खोजिरहे तापनि
त्यहाँदेखि धेरै टाढा बस्ने
“छ्यान यु”( स्यौं नुका
जन-जातिका प्रमुख)सँग विवाह
गर्ने उनिहरुको मन थिएन।
त्यस बेलाको नियम वमोजिम दरबारमा सेवा गर्ने ती
युवतीहरुले राजासँग भेट्न
पाउँदैनथे। उनीहरुका लागि
दरबारमा काम गर्ने चित्रकारले
उनीहरुका चित्रहरु बनाएर राजाकहाँ
पठाउँथे। राजाले चित्र हेरेर मन
परेका युवतीलाई छानेपछि बल्ल ती
युवतीहरुले राजासँग भेट्नसक्थे।
एकजना चित्रकारले त्यस्तो मौका
पारेर ती युवतीहरुसँग पैसा
माग्थे। युवतीहरुले पनि आफ्नो
भविष्यका लागि त्यस चित्रकारलाई
धेरै पैसा दिन्थे। त्यति बेला
दरबारमा एउटी अत्यन्तै राम्री
केटी थिइन। उनको नाम वाङ चाउ
च्युन थियो। उनी चलाख मात्र
थिइनन, उनलाई कविता लेख्न, बाजा
बजाउन सबै आउँथ्यो। वाङ चाउ
च्युन सोझी थिइन। उनले त्यस
चित्रकारलाई पैसा दिइनन। त्यस
कारण त्यस चित्रकार उनलाई मन
पराउँदैनथ्यो। उनको सुन्दरतालाई
चित्रमा प्रतिबिम्बित गर्दैनथ्यो।
यसरी वाङ चाउ च्युनले दरबारमा
धेरै वर्षसम्म बसे तापनि
राजासँग भेट्ने मौका पाउँने कुरै
थिएन।
वाङ चाउ च्युनले “छ्यान यु”( स्यौं नुका जन-जातिका
प्रमुख)सँग विवाह सम्बन्धी
समाचार सुनेर आफ्नो भविष्य र यी
दुइवटा जाति बीचको शान्तिपूर्ण
सह-अस्तित्वका लागि आफैंले
उनीसँग विवाह गर्ने विचार
व्यक्त गरिन। यस बारेमा हानका
राजाले थाहा पाएपछि राजधानीमा
उनीहरुका लागि भव्य विवाह
समारोहको आयोजना गर्ने निर्णय
गरे।
त्यती राम्री स्वास्नी पाएर हु हान एलाई निकै खुशी
लाग्यो। त्यो जोडी हानका
राजाप्रति कृतज्ञता व्यक्त गर्न
गए। सुन्दरी वाङ चाउ च्युनलाई
देख्नेबित्तिदै हानका राजालाई
पछुतो लाग्यो। तर त्यति
बेलासम्म ढिलो भैसकेको थियो।
वाङ चाउ च्युन र हु हान एलाई
विदाइ गर्नैपर्थ्यो। हानका
राजाले आफ्नो वचन अनुसार वाङ
चाउ च्युनलाई राजकुमारीलाई जस्तै
धेरै दाइजो दिए।
वाङ चाउ च्युन राम्रो रातो लुगा लगाएर सेतो घोडामा
चढिन र राजधानी छाङ आनबाट गइन।
स्यौं नुद्बारा नियन्त्रित
ठाँउमा पुगेका पहिला दिनहरुमा
वाङ चाउ च्युनलाई स्यौं नु
जातिको चालचलनसँग मिल्न गाह्रो
भयो। तर धेरै कोशिश गरेपछि उनले
स्यौं नु जातिका मानिसहरुसँग
मिलेर बस्न सिकिन।
स्यौं नुद्बारा नियन्त्रित ठाँउमा वाङ चाउ च्युनले
आफ्नो जीवन बिताइन। उनले हान
जातिको सँस्कृतिलाई स्यौं नुमा
फैलाइन। उनका छोरा-छोरीहरुले पनि
उनको इच्छा वमोजिम हान र स्यौं
नु बीचको मैत्रीपूर्ण सम्बन्धको
निरन्तर विकासमा योगदान गरे।
चीनको भित्री मंगोलियाको
सदरमुकाम हु ह हाउ थ शहरको कछाड
क्षेत्रमा हाल “वाङ चाउ च्युनको
समाधि” रहेको छ। यस समाधि स्यौं
नुका मानिसहरुले यस मैत्रीपूर्ण
दूतको स्मरणमा निर्माण गरेका
हुन। हजारौं वर्षदेखि यता वाङ
चाउ च्युनको कथा चीनमा कविता,
उपन्यास आदि परम्परागत कथाहरुको
सामग्री बनिसकेको छ।
|