पाँच पाथीको अन्नका लागि कम्मर नझुक्ने कथा
2021-03-24 15:08:16cri
Share with:

पाँच पाथीको अन्नका लागि कम्मर नझुक्ने कथा_fororder_02

थाओ युआन मिङ नामक व्यक्ति चीनको प्राचीनकालका एकजना प्रसिद्ध साहित्यकार थिए। उनका कविता निकै प्रसिद्ध मात्र थिएनन् अझ उनले पद र पैसाको अवहेलना पनि गरेका थिए। शोषक र शासकका सामु उनले शिर कहिल्यै निहुराएनन।

उनको जन्म सन 365मा भएको थियो। त्यस बेला बारम्बार सत्ता परिवर्तनका कारण सामाजिक स्थिति डाँबाडोल भएकाले जनताको जीवन एकदमै दुःखमय भएको थियो। सन् 405को शरद ऋतुमा जीवन निर्वाहका लागि आफ्नो थातथलोदेखि नजिकै पर्ने फंग च जिल्लाका जिल्ला अधिकारी बनेका थिए। त्यस वर्षको जाडो याममा माथिल्लो तहका हाकिमले कामको निरीक्षणका लागि एकजना पदाधिकारीलाई पठाएका थिए। ती पदाधिकारी एकदमै अशिष्ट र घमण्डी मान्छे थिए। उनले फ‌ग च जिल्लाको सीमामा पुग्नेबित्तिकै आफूलाई भेटगर्नका लागि जिल्ला अधिकारीलाई बोलाउन मान्छे पठाए।

त्यो खबर पाएपछि थाओ युआन मिङले अधिकारको दुरुपयोग गरी हुकुम चलाउने मान्छेलाई निकै हेला गरे तापनि बाध्य भएर तुरुन्तै ती पदाधिकारीसँग भेट गर्न गए। उनको लेखनदासले भन्योः यी पदाधिकारीसँग भेट गर्नका लागि राम्रो लुगा लगाएर जानुपर्छ र विनम्रताका साथ कुरा गर्नुपर्छ। नत्र भने तीनले हाकिमका सामु हजुरको नराम्रो कुरा गर्नेछन।

सोझा र स्वाभिमानी थाओ युआन मिङले सहन नसकेर सुस्केरा हाल्दै भनेः“अनिकाल परे पनि पाँच पाथी अन्न पाउनसक्ने पदका लागि व्यभिचारी मान्छेका सामु म टाउको झुकाउन सक्दिन।”उनले तुरुन्तै राजिनामा लेखे र जिल्ला अधिकारीको पद सम्हालेको असी दिनमै पदबाट राजिनामा दिए। साथै त्यस बेलादेखि उनले कुनै पनि सरकारी जागीर खाएनन।

प्रशासन क्षेत्रबाट अलग भएपछि थाओ युआन मिङले आफ्नै थातथलोमा बाँझो जमीनमा खन-जोत गरी सन्तोषी जीवन बिताउन थाले। त्यसै बेला उनले किसानहरुको जीवनको चित्रण गर्ने धेरै कविताहरु रचेका थिए। परिश्रमी किसानहरुको सुख-दुःखसँग सम्झौता गर्ने जीवनको अवस्था बारे बयान गर्दै उनले लेखेः“टाढाका गाउँमा मानिसहरु बस्दैछन, ती गाउँका घरका छानाबाट धुवाँ निस्किरहेको देखिन्छ।”आफ्नो परिश्रम बारे बयान गर्दै उनले लेखेका थिएः “पूर्वपट्टिको बारीमा गोदावरी फूल टिप्दा दक्षिणतिरको पहाडको दृश्यावलोकन पनि गर्न पाएको छु ।” यसका साथै उनले किसानहरुको परिश्रम र सुख-दुःख बारे पनि बयान गरेर कविता लेखेका थिए: “दक्षिणतिरको पहाडमा मास रोपें तर त्यहाँ मासको बोटभन्दा जंगली घाँस नै बढी राम्रोसँग सप्रिरहेको देखेको छु। वसन्तमा खेतीपाती गर्नुपर्ने दुःखको कुरा नगरेर राम्रो बाली भित्र्याउन नसकिने कुराको चिन्ता गरेको छु।”

आफै खेतीपाती गरेर एक माना खाएर सन्तोषी जीवन बिताउनुमै मज्जा छ। तर दैवी-प्रकोपका बेला परिश्रम गरेर पनि एक दाना पाउन सकिंदैन। बुढेसकालमा थाओ युआन मिङले सारै दुःखी जीवन बिताए। अझ विशेष गरी ठूलो आगलागीका कारण उनी घरबार विहीन पनि भए। त्रिसट्टी वर्षको उमेरमा दरिद्रता र दुःखका कारण बिरामी भएर उनको दुखान्त निधन भयो ।

थाओ युआन मिङले आफ्नो अनुभवका आधारमा खेती-पाती, किसानी तथा ग्रामीण दृश्यका बारेमा कविताहरु रचेका थिए। किम्बुको रुख, सन पाट, कुखुरा, कुकुर आदि मामुली वस्तुले पनि उनका कवितामा उचित स्थान पाएका छन। प्राकृतिक दृश्य सम्बन्धी उनका कविता निकै जीवन्त छन।