हालै हामीले हाम्रो फेसबुकमा चीनको नयाँ कृषि प्रविधि र नयाँ विकास मोडेल सम्बन्धी २ छोटा भिडियो बनाएका छौं जसका शीर्षक छन्-- "माटोको गुफामा सुनौलो सुँगुर" र "दुई मिटर अग्लो चिनियाँ सुपर चामलको फसल"। ती भिडियोहरूले नेपाली साथीहरूबाट उत्साहजनक प्रतिक्रिया प्राप्त गरे र भिडियो हेर्नेको संख्या १० लाखभन्दा बढी पुगेको छ। वास्तवमा हामीले के देखेका छौँ भने हाम्रा नेपाली मित्रहरूले हामीले बनाएका कृषि सम्बन्धी भिडियोहरूमा सधैँ धेरै चासो राख्ने गरेका छन्। प्राचीन कालदेखि नै मानिसहरूले भोजनलाई आकाशको रूपमा लिने चलन चल्दै आएको छ। हेर्नोस्, यसै विषयमा नेपाल र चीनबीच सहमति भएको पाइन्छ।
फेब्रुअरी १३ मा, चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टी केन्द्रीय समितिले लगातार २० वर्षसम्म, वर्षको नम्बर १ दस्तावेजमा "कृषि, ग्रामीण र किसान" भन्ने विषयमा केन्द्रित भइरहेको छ। जसबाट चिनियाँ निर्णयकर्ताहरूले ग्रामीण विषयहरूमा ठूलो महत्व दिएको पाइन्छ। चिनियाँ राष्ट्राध्यक्ष सी चिनफिङले पटक पटक गरी यसरी पुष्टि गर्नुभयोः १ अर्ब ४० करोड जनसंख्या भएको हाम्रो देशका लागि आफ्नै हातमा अन्नबाली हुनुपर्छ र मनमा आत्तिनु हुँदैन भन्ने कुरा सत्य हो।
सर्वविदित कुरा के हो भने वस्तुको मूल्य आपूर्ति र मागबाट प्रभावित हुन्छ। जब आपूर्ति माग भन्दा बढी हुन्छ, मूल्य बढ्दै जान्छ। यदि विश्वव्यापी रूपमा अन्नबालीको अभाव भएको भए मूल्य कतिसम्म बढ्ने होला? गोरखापत्रका अनुसार, हालै नेपालको गहुँ बजारमा आपूर्तिको अभाव भएको छ जुन भारतको गहुँ निर्यात सिमित पारिएबाट प्रभावित भएको छ। यसको प्रतिफल एकातिर, बजारमा गहुँको मूल्य बढेको छ भने अर्कातिर धेरै गहुँ प्रशोधन उद्यमहरू उत्पादनको लागि चामल नभएको अवस्थामा पुगेका छन्।
यो चिनियाँले भात कचौरालाई आफ्नो हातमा बोक्ने कुरामा जोड दिने अर्थ हो। खाद्यन्नको आपूर्ति क्षेत्रमा चीन सधैं नै अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा निर्भर भएको छैन। चीनले सधैँ नै आफूलाई प्राथमिकताको रुपमा राखेको, उत्पादित क्षमता र वैज्ञानिक टेवाको प्रत्याभूति गरेको छ। चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टीको केन्द्रीय समितिले लगातार बीस वर्षसम्म सार्वजनिक गरेको नम्बर एक दस्तावेजबाट हेर्दा चीनले कृषि आधारभूत प्रबन्धको निर्माणमा महत्व दिएको कुराबाट मोडेर हाल वैज्ञानिक नवप्रवर्तनले आधुनिक कृषिको विकासको निर्देश गर्ने धारणा पुगेको छ।
हाल चीनको खाद्यन्न सुरक्षा समस्याको समाधान गरिएता पनि विश्वको खाद्यन्न सुरक्षा परिस्थिति सधैं नै गम्भीर छ। विश्वव्यापीकरण युगमा कुनै पनि मुलुकले आफूमाथि मात्रै ध्यान दिएर अरुलाई वेवास्ता गर्नुहुँदैन। त्यसैले चीनले अन्तर्राष्ट्रिय खाद्यन्न सुरक्षा र गरिबी न्यूनीकरणको सहयोग गरिरहेको छ। हालैका वर्षहरूयता कृषि क्षेत्रमा चीन र नेपालको सहयोगले प्रारम्भिक उपलब्धि हासिल गरेको छ। सन् २०१८मा चीनको वर्णशंकर धान नेपालका पाँच वटा प्रान्तको ४५०० मू अर्थात् ३०० हेक्टरको जमीनमा रोपिएको थियो। सन् २०१९ मा तिब्बतको कृषि तथा पशुपालन विज्ञान प्रतिष्ठानले नेपालको वागमती प्रदेशलाई बाह्र जना विशेषज्ञ पठाएको थियो। विशेषज्ञहरूले आलु, च्याउ, घाँसको नयाँ प्रविधि ल्याएका थिए। सन् २०२१ मा नेपालको रुसुवा जिल्लाका किसानले भित्र्याएको चीनको रेन्बो ट्राउट माछाले सानो भुरा उत्पादन गरेका थिए।
कृषि शक्तिशाली हुनेमा देश शक्तिशाली हुने छ। भविष्यमा चीनले नेपालका दाजुभाइ र दिदीबहिनीलाई चीनको प्रविधि दिने छ। चीनले नेपालसँग मिलेर भात कचौरालाई आफ्नो हातमा बोक्ने छ।