चीन-अमेरिका सम्बन्धलाई "स्थिर र सुधार" गर्ने कुञ्जी यो हो कि अमेरिकाले राम्रो तरिकाले गर्नु पर्दछ
2023-06-20 16:40:35cri
Share with:

अमेरिकी विदेशमन्त्री ब्लिन्कनले आफ्नो दुईदिने चीन भ्रमण १९ तारिख सम्पन्न गर्नुभएको छ। यस अवधिमा चिनियाँ राष्ट्राध्यक्ष सी चिनफिङसँग भेटघाट गर्नुका साथै परराष्ट्र मामिलाका चिनियाँ अधिकारीहरूले उहाँसँग भेटघाट गर्नुभएको थियो।

बालीमा दुई देशका नेताहरूले गरेको सहमतिलाई संयुक्त रूपमा कार्यान्वयन गर्न दुवै पक्ष सहमत भएका छन्, जसले दुई देशबीचको सम्बन्ध सुमधुर र स्थिर भएको सकारात्मक सङ्केत दिएको छ। अमेरिकी राष्ट्रपति बाइडेनले १९ तारिख ब्लिन्कनको यात्रासम्बन्धमा भन्नुभयो, "हामी सही बाटोमा छौँ।" चीन-अमेरिका सम्बन्धको "स्थिरकरण र सुधार" लाई प्रवर्द्धन गर्न चीनले सधैँ जिम्मेवारीपूर्ण व्यवहार गरेको पर्यवेक्षकहरूले औँल्याएका छन् र यस पटक अमेरिकी पक्षले पनि केही हदसम्म आपसी मनोवृत्ति देखाएको बताएका छन्।

 

धेरै मिडियाले उल्लेख गरे कि ब्लिन्कन चीन भ्रमण गर्ने बाइडन प्रशासनको पहिलो मन्त्रीपरिषदका सदस्य हुन्, सन् २०१८ अक्टोबरपछि उहाँ चीन भ्रमण गर्ने उच्च श्रेणीका अमेरिकी अधिकारी पनि हुनुहुन्छ। यसले केही हदसम्म वर्तमान चीन-अमेरिका सम्बन्ध कूटनीतिक सम्बन्ध स्थापना भएदेखिकै सबैभन्दा तल्लो तहमा पुगेको देखाउँछ। चीन-अमेरिका सम्बन्ध सुधार गर्न, सबैभन्दा पहिले जड पत्ता लगाउनु पर्छ। यस पटक ब्लिन्कनसँगको भेटमा चीनले स्पष्ट रूपमा आफ्नो विचार व्यक्त गरेको छ: चीन-अमेरिका सम्बन्धमा रहेको चिसोको जरा अमेरिकाको चीनप्रतिको गलत धारणामा निहित छ, जसले चीनप्रतिको गलत नीतिहरू निम्त्याउँछ। अमेरिकी पक्षकालागि चीनको बारेमा आफ्नो गलत धारणा सुधार्नु पहिलो कुरा हो। चीन-अमेरिका सम्बन्ध सुधार गर्न दुई राष्ट्र प्रमुखले गरेको सहमतिलाई वास्तवमै कार्यान्वयन गर्नु सर्वोच्च प्राथमिकता हो।

 

गत वर्षको नोभेम्बरमा राष्ट्राध्यक्ष सी चिनफिङ र राष्ट्रपति बाइडनले बालीमा भेटेर चीन र अमेरिकाबीच थप संवाद र सञ्चारको वातावरण सिर्जना गरी महत्वपूर्ण सहमतिको श्रृङ्खलामा पुर्याउनुभएको थियो। तर त्यसपछि अमेरिकाको शृंखलाबद्ध कारबाहीले चीन र अमेरिकाबीचको वार्ता प्रक्रियामा बाधा पुगेको छ ।

 

संसारको सबैभन्दा महत्वपूर्ण द्विपक्षीय सम्बन्धको रूपमा, चीन-अमेरिका सम्बन्ध मानवजातिको भविष्य र भाग्यसँग सम्बन्धित छ। यसलाई हासिल गर्नका लागि राष्ट्राध्यक्ष सी चिनफिङले प्रस्ताव गर्नुभएको पारस्परिक सम्मान, शान्तिपूर्ण सहअस्तित्व र साझा जीत सहयोगका सिद्धान्तहरू कार्यान्वयन गर्नु सबैभन्दा महत्वपूर्ण कुरा हो। यस पटक ब्लिन्कनसँगको भेटमा चिनियाँ पक्षले चीनले अमेरिकाको हितको सम्मान गर्ने र अमेरिकालाई चुनौती दिने वा प्रतिस्थापन नगर्ने स्पष्ट पारेको छ। त्यसैगरी अमेरिकाले पनि चीनको सम्मान गर्नुपर्छ र चीनको वैधानिक अधिकार र हितमाथि हानि गर्नुहुँदैन।

 

आफ्नो चीन भ्रमण अघि र पछि ब्लिन्कनले धेरै पटक भन्नुभएको छ कि अमेरिका र चीनको आफ्नो द्विपक्षीय सम्बन्धलाई व्यवस्थित गर्ने जिम्मेवारी र दायित्व छ, जुन अमेरिका, चीन र विश्वको हितमा छ। विगतलाई हेर्दा अमेरिकासँग चीनअमेरिका सम्बन्ध सुधार गर्ने अडानको कमी छैन, तर यसमा ठोस कार्यको अभाव छ। आशा छ, यस पटक अमेरिकी पक्षले जे भनेको छ त्यही गर्ने छ।