ख्वुन नाटकको विकास क्रमका आधारमा यसलाई "ख्वुङ्ग शान टोन", "ख्वुङ्ग टोन", "दक्षिण टोन", "दक्षिणी आवाज" र "या बु" भनिएको छ। यो एक किसिमको स्थानीय नाटक हो।

      चीनको विभिन्न किसिमका नाटकहरुमध्ये ख्युङ्ग नाटकको विकास अग्रस्थानमा रहेको थियो। यसको इतिहास दुइ सय तीस वर्ष जति लामो छ। अर्थात् मिङ्ग वंशको लुन छिङ्ग सम्राटको शासनको अन्त्यकाल र वान लि सम्राटको शासनकालको शुरुवातदेखि छिङ्ग वंशको चिआ छिङ्ग सम्राटको शासनको शरुवातसम्म ( सन् 1570--1800) ख्वुङ्ग नाटकको विकासको स्वर्ण काल थियो। त्यति बेला नाटककारहरुले सिर्जना गरेका नाटकहरुको संख्या धेरै थियो। ख्वुङ्ग नाटकको कला क्रमश: परिपक्व हुँदैगएको थियो। अभिनयका प्रतिरुप पात्र पनि बढी थिए। ख्वुङ्ग नाटक देखाउने तरिकामा परिवर्तन गरी दर्शकलाई एकै चोटी पूरै नाटक देखाउने तरिकाबाट सम्पूर्ण नाटकको एक अंश मात्र देखाउने गर्नथालियो । यस्तो नाटक दर्शकहरुले जति हेरे पनि फेरि हेर्न मन गर्दथे। ख्वुङ्ग नाटकमा पैचिङ्ग अपेरा जस्तै "सन् ", "दान्", "चिन्" र "छौ" जस्ता अभिनेता र अभिनेत्री देखा परे।

ख्वुङ्ग नाटकको विषय-सूची निकै व्यापक छ। नाटकको लेखाइ एक किसिमको साहित्त्यक वस्तु हो। मानिसले यो पढ्दा कविता पढेको जस्तो लाग्छ। मिङग र छिङ्ग वंशमा ख्वुङ्ग नाटक लेख्ने लेखकहरुको संख्या निकै बढी थियो। यस नाटकमा गाउँदा उच्चारण चार टोनमा गरिने भएकाले निकै राम्रो सुनिन्थ्यो। ख्वुङ्ग नाटकमा नाच पनि धेरै समावेश गरिएको छ। सबै चिनियाँ ओपेराको साहित्त्य, धुन, चित्र र नाटकको बाजा बजाउने कार्यक्रमले ख्वुङ्ग नाटकको विकास-क्रमका आधारमा पूर्णता र परिपक्वता प्राप्त गरेको हो।

      ख्वुङ्ग नाटकको विकासबका आधारमा सबै किसिमका चिनियाँ नाटकको विकास-क्रमलाई देख्नसकिन्छ। ख्वुङ्ग नाटकले पैचिङग ओपेरा, श छुआन प्रान्तीय ओपेरा, हु नान प्रान्तीय ओपेरा, च च्याँ प्रान्तीय ओपेरा र आन व्है प्रान्तीय ओपेराको विकासका क्रममा ठूलो भूमिका निर्वाह गरेको थियो। यसैले मानिसहरुले ख्वुङ्ग नाटकलाई "चीनका सबै किसिमका नाटकहरुको पुर्खा" भनेका छन।