#अल्पसंख्यक जाति# चिनियाँ अल्पसंख्यक जातिले मनाउने मध्य-शरद पर्व अर्थात चोङ् छ्यौ च्ये पर्व-२
2024-09-24 09:02:49cri
Share with:

सेप्टेम्बर १७ तारिख  चिनियाँ पात्रो अनुसार, आठौँ महिनाको पन्ध्रौं दिन हो। त्यस दिन चीनको चोङ् छ्यौ च्ये अर्थात् मध्यशरद पर्व हो। गत साताको कार्यक्रममा मैले प्राचीन कालदेखि चोङ् छ्यौ च्ये अर्थात् मध्यशरद पर्वसम्बन्धी रीतिरिवाजबारे चर्चा गरेकी थिएँ। तर चिनियाँ अल्पसंख्यक जातिहरूले यस पर्व मनाउने तरिका फरक-फरक छ।

 

युन नान प्रान्तमा बसोबास भएका ताइ जातिका मानिसहरू चन्द्रमाको पूजाआजा 

ताइ जातीय किंवदन्तीमा चन्द्रमा स्वर्ग सम्राटको तेस्रो छोरोबाट बनाइएको हुन्। उनले ताइ जातिको नेतृत्व गरेर शत्रुलाई जितेका थिए। उनको निधन भएपछि चन्द्रमा बनेर आकाशमा नरम चाँदनीबाट अँध्यालो अवस्थामा पर्ने ताइ जातीय सर्वसाधारणलाई उज्यालो दिएका थिए।

 

अलुनछुन जातीयहरू “चन्द्रमा पिट्ने”

अलुनछुन जातीयहरू चन्द्रमाको पूजा गर्ने रीतिरिवाज विशेष छ। उनीहरूले खाली ठाउँमा सफा पानीले भरिएको भाँडो राखेका हुन्छन्। चन्द्रमाको छाया पानीमा स्पष्ट रूपमा देखिएपछि मान्छेहरूले साना ढुंगामार्फत् उक्त भाँडामा रहेको चन्द्रमालाई पिट्ने गर्दछन्।

मंगोलिया जातिद्वारा चन्द्रमा पिछा

मध्य शरद पर्वको राति मंगोलिया जातिहरू चन्द्रमा पिछा गर्ने खेल खेल्छन्। यिनीहरू व्यापक घाँसे मैदानमा पश्चिमतिर घोडा चढेर दौडन्छन्।

मंगोलिया जातिजस्तै केही क्षेत्रमा बसोबास भएका तिब्बत जातीयहरू पनि चन्द्रमालाई खोज्ने गर्छन्। त्यस राति युवा-युवती र बच्चाहरू नदी वा तालमा रहेको चन्द्रमाको छायाँ हेर्न जान्छन्।

 

चीनको उत्तर-पूर्वी क्षेत्रमा बसोबास भएका ह च जातीयहरू प्रत्येक मध्य शरद पर्वमा अंगुर टिपेर चन्द्रमाको पूजा गर्दछन्। जसले एकजना स्मार्ट तथा मेहनती बुहारीको सम्झना भनेर बुझिन्छ। ती बुहारी सासूको दुर्व्यवहारबाट आजित भएर लुक्नका लागि नदीको किनारामा चन्द्रमासँग सहयोग मागेकी थिइन्। अन्त्यमा उनी चन्द्रमामा गएर लुकेको कथा प्रचलनमा छ।

यी जातियले चन्द्रमाको नाच गर्ने

मध्य शरदको पर्वमा यी जातिका विभिन्न गाउँका गाउँलेहरू एउटै ठाउँमा भेला भएर रमाइलो गर्दै नाचगान गर्दछन्। त्यस्तो नाच चन्द्रमामा नाचिएको मानिन्छ। नाचगान गर्दै युवा-युवतीहरू गीतमार्फत आपसमा माया व्यक्त गर्दछन्। त्यस्तै अवस्थामा आकाशमा रहेको चन्द्रमाले पनि उनीहरूबीचको सदिच्छापूर्ण प्रेम सुन्छन् भनिन्छ। 

 

साथसाथै म्याउ जाति, काउ शान जातिलगायत जातीयहरूले पनि विविध तरिकामार्फत् रमाइलो रूपमा मध्य शरद पर्वको पूर्णिमा मनाउने गर्छन्।