कुममा ओढ्ने युन चेन
युन चेन भनेको कुममा ओढ्ने सन् ५८१-६१८ मा चीनको सुइ वंशपछि विकसित भएको पोशाकमा सजाइने एक किसिमको अलंकार हो जसलाई गर्धनमा एक फन्को बेरेर कुममा ओढिन्थ्यो। सन् १६४४-१९११मा, छिंग वंशकालमा त्यसको विस्तार भयो र समाजका विभिन्न क्षेत्रमा फैलियो। पछि गएर यो, विशेष गरी विवाहका बेला दुलहीका लागि नभई नहुने वस्तु बनिसकेको थियो। यसरी विकसित हुँदै जाँदा चाडबाड र विवाहका बेला युन चेन ओढ्ने चलन आयो। कुममा ओढ्ने युन चेनको रुप आकारमा धेरै जसो "रु ई " भन्ने अंग्रेजी अक्षर "एस" जस्तो ढाँचाको थियो, त्यसबाट मंगल र लच्छिनको अर्थ बुझाइन्छ। कुनै-कुनै युन चेन फिताको आकारका हुन्थे। कुममा ओढ्ने युन चेन सामान्यतया दुइ तहको हुन्छ अनि त्यसको तल्लपट्टि अर्ध गोलाकार पारेर आठवटा लहर जस्तो सिइन्थ्यो। प्रत्येक अर्ध गोलाकार कपडामा फूल, चरा, घाँस, कीरा वा ओपेराका पात्रहरु बनाइन्थ्यो सियोले। एउटा उच्च कोटिको कुममा ओढ्ने युन चेन सिउनका लागि निकै लामो समय चाहिन्छ। त्यसको सूक्ष्म शीप-कौशल देखेर श्याबास-श्याबास नभन्ने कोही हुँदैजथ्यो। कुममा ओढ्ने युन चेन सिउँदा सियोले बुट्टा भर्ने विभिन्न तरीका छन। जस्तो कि सियोमा रेशमी धागोले बेरेर सिउने, सियोले बुट्टा भर्दा आपसमा जोड्ने, धागो खप्ने, धागो छोडेर सिउने, टाँका हालेर हल्कासाग सिउने, टाँका ठोक्ने, चहकिला वस्तु जड्ने, धागो घचेट्ने गरी सिउने र धेरै लाइनहरुलाई समान दूरीमा पार्ने गरी सिउने आदि। त्यसको रुप-ढाँचा पनि एकदमै जटिल देखिन्छ।
चित्रमा देखाइने कुममा ओढ्ने युन चेन मध्य चीनको ह नान प्रान्तमा बनाइएको हो। यो रु ई भन्ने आकारमा रहेको छ। त्यसमा भएका बुट्टाहरुमा मानिस, फूल, चरा र पुल आदि छन जुन एकदमै सूक्ष्मताका साथ सियोले बनाइएका हुन। यसको रंग विविधतापूर्ण र सुन्दर छ अनि यसको सिलाइलाई र बांगोटिगो पारेर पानी सररर बगेजस्तो देखाइएको छ। यसलाई साँच्चै लोक-कलाको उत्कृष्ठ वस्तु भन्नु अत्युक्ति नहोला।
वल्लो शान्सी प्रान्तको वसन्त चाडमा टाँस्ने चित्र
वल्लो शान्सी प्रान्तको वसन्त चाडमा टाँस्ने चित्रलाई उत्तर र दक्षिण गरी दुइ ठूला समूहमा विभाजित गरिएको छ। उत्तरी वल्लो शान्सीको वसन्त चाडमा टाँस्ने चित्रले ता थोंग शहर र यिंग सेन जिल्लालाई केन्द्र बनाएको छ। झ्यालमा टाँस्ने चित्र त्यसको प्रतिनिधि मानिएको छ। फेरि झ्यालमा टाँस्ने चित्रहरु मुख्यतः ओपेराको कथामा आधारित छन्। साथै मंगलमय पशु-पंक्षी, घाँस, फूल, सागपात र फल-फूलहरु पनि छन्। ती चित्रहरु वास्तवमा छाप्ने तरीका र हातले कोर्ने तरीकालाई जोडेर बनाइएका पनि छन, विभिन्न रंग-रोगन भरेर छापिएका पनि छन्।
दक्षिणी वल्लो शान्सीको वसन्त चाडमा टाँस्ने चित्रमा नित्यजसो देखिने घर रक्षक देवता, कागजी घोडा, सम्मानसूचक पुर्जी, लामो साँघुरो झुड्याइ, मुठ्ठाकारको स्थापत्य बुट्टा आदि खालका छन्। साथै धार्मिक गतिविधिमा प्रयोग हुने चित्र र लाल्टिनका चित्र पनि प्रशस्त पाइन्छन् र तिनको कलात्मक विशेषता पनि छ।
दक्षिणी वल्लो शान्सी प्रान्तको वसन्त चाडमा टाँस्ने चित्र बनाउँदा आधा छापिएको र आधा कोरिएको हुन्छ। तिनको रंग रातो, आरुको फूल जस्तो रातो, पहेंलो, हरियो र कालो रंग मिसिएको छ। आपसमा एक अर्कादेखि एकदमै फरक र ताजा देखिन्छ। चित्र बनाउने शैली सरल र उदार छ।
यो चित्र कागजी घोडा-देवताको चित्र हो। यसको बीचमा त्रि-आँखे घोडा-देवता बाहेक गाई-देवता, वर्ष-देवता र तिन कोंग भन्ने देवता पनि छन्। चित्रको तल्लो भागमा गाई-गोरु र घोडाको चित्र पनि कोरिएको छ। यो चित्र हेर्दा सममिताकार र जीउँदोजाग्दो छ, यसमा रहेका मानिसहरु हेर्दा शान्त र आनन्दमयी देखिन्छन साथै त्यसको रंग ताजा छ र त्यसमा आदिमपन पनि देखिन्छ।