 |
याङ सी नदीको तीन खोंचको पश्चिमी लङमा पर्ने छ्यु थाङ स्या खोंचको मुखमा [ पाइ ती छङ ] नामक एक प्रसिद्ध दृश्यावलोकन स्थल छ। [ पाइ ती छङ ], यो नाम एक साँचो ऐतिहासिक कथासित सम्बन्धित छ। कथाका मुख्य पात्रको नाम कुं सुन् शु हो।
सन् 25 सालमा चीन युग र वंशको परिवर्तन हुने अवधिमा रहेको थियो। सि हान् अर्थात पश्चिमी हान् वंशलाई किसानहरुको विद्रोही सेनाले पल्टाइदियो तर नयाँ वंशको स्थापना भने भएको थिएन। स्थानीय सेनापति कुं सुन् शुले दक्षिण-पश्चिमी क्षेत्रमाथि नियन्त्रण गरेर परिस्थितिको परिवर्तनलाई कुरेका थिए।
एक दिनको कुरो थियो, कुं सुन् शुले एक सपना देखे। सपनामा कुनै मान्छेले "तपाई बीस वर्षसम्म राजसिंहासनमा बस्न पाउनुहुनेछ" भनेर उनलाई भन्यो। सपनाबाट बिउँझेपछि कुं सुन् शुलाई निकै अचम्म लाग्यो। अर्को दिन विहानीपख कुं सुन् शु आँगनमा डुलिरहेका बेला बारीमा रहेको इनारबाट सेतो धुवाँको मुस्लो निस्केर एक सेतो ड्रागन जस्तो आकारमा आकाशतीर उड्दै गरेको देखेका थिए। यो नै राजसिंहासनमा बस्नपाउने एक लक्षण हो भन्ने विचार कुं सुन् शुमा आयो। त्यसै कारण कुं सुन् शुले एक समारोहको आयोजना गरी आफैलाई ईश्वरका छोरा अर्थात सम्राटको पद दिएर पाइ तीको नाम राखे र छ्यु थाङ स्या खोंचको मुखनीर स्थापित शहरको नाम परिवर्तन गरेर [पाइ ती ठङ] अर्थात श्वेत सम्राट नगरको नाम दिए र त्यस नगरको संरक्षण गर्न धेरै सेना पनि तैनाथ गराए।
कुं सुन् शुका मा युआन् नामका एकजना मित्र थिए। तिनी निकै दक्ष थिए। मा युआनले उक्त कुरा सुनेपछि विशेष रुपमा कुं सुन् शुकहाँ आइपुगे। कुं सुन् शुले सम्राटको अभिमान प्रदर्शन गर्दै आफ्ना पूराना मित्रसँग राम्रो व्यवहार गरेनन। कु सुन् शुले आफ्ना कर्मीलाई मा युआनका लागि साधारण मान्छेले लाउने सुती कपडाको लुगा बनाउन आदेश दिए। त्यसपछि राजपरीवारका रक्षक तथा जंगी र निजामती भारादारहरुको दर्शन-भेटको आवाजमा कुं सुन् शुले मा युआनलाई दर्शन-भेट गर्न बोलाए र मा युआनलाई पूरै सेनाको नेतृत्वदायी एक पदवी पनि दिए। मा युआनका साथमा आएका अरु पाहुनाहरुलाई निकै खुशी लागेर त्यहाँ बस्न पाउने तिनीहरुको इच्छा जाहेर गरे। तर मा युआनले सबैलाई भनेः "अहिले धेरै गोलमाल भएको छ र सारा देशको एकीकरण गर्ने मानिस अनिश्चित छ। कु सुन् शुले विनम्रताका साथ दक्ष व्यक्तिलाई स्वागत गरेर मुलुकको महत्वपूर्ण नीति, कार्यनीतिको छलफल गर्ने कुरा नबुझेर सानातिना कुरामाथि मात्र ध्यान दिएको थियो र त्यो एक निकै ठूलो खेलौना हो र यस्तो मान्छेले वीर र दक्ष व्यक्तिलाई आफुकहाँ कसरी राख्न सक्छ र " भन्दै विदाइ गरेर अन्यत्र गएका थिए ।
यसै बेला मध्य चीनका लिउ स्यौ नामका एकजना व्यक्तिले लो याङ भन्ने शहरमा पूर्वी हान सत्ताको स्थापना गरेका थिए। लिउ स्यौले कुं सुन् शुलाई एक पत्र लेखेर वर्तमान परिस्थितिको विश्लेषण गर्दै आत्म समर्पण गर्न भनेर कुं सुन् शुलाई सम्झाएका थिए। कुं सुन् शुले आफै सम्राट भएर किन आत्म समर्पण गर्ने भन्ने विचार गर्दै लि स्यौको कुरालाई अस्वीकार गरे। सन् 37 सालमा लिउ स्यौको सेनाले कुं सुन् शुमाथि धुमधामसँग हमला गर्नथाल्यो। दुइ सेनाका बीच घमासान लडाइँ भयो र त्यसमा कुं सुन् शु मारियो।
कुं सुन् शु बाह्र वर्षसम्म राजसिंहासनमा बसेका थिए। अन्तमा अरुले उनलाई सखाप पारेका थिए। शुरुदेखि अन्तसम्म कुं सुन् शुले दक्षिण-पश्चिमी क्षेत्रमा 28 वर्षसम्म शासन चलाएका थिए। ती 28 वर्षभित्र दक्षिण-पश्चिमी क्षेत्रमा शान्त परिस्थिति थियो र मध्य चीनको लडाइँको प्रभावमा परेको थिएन। आफै सम्राट बनेपछि कुं सुन् शुले कृषिको विकास गर्नुका साथै सिंचाइको व्यवस्था पनि गरेका थिए। उनले स्थानीय जनताका लागि कतिपय कल्याणकारी कार्य पनि गरेका थिए। त्यसै कारण कुं सुन् शुको निधनपछि स्थानीय जनताले उनको सम्झनामा पाइ ती छङ शहरमा "पाइ ती बिहार" को पनि निर्माण गरेको थिए।
पाइ ती छङ भन्ने शहर बाहिर याङ सी नदीको तीन घाँटी क्षेत्रमा धेरै पूरातात्विक स्मारक तथा जनश्रुति र कथाहरु प्रचलित छन। उदाहरण होः सान् स्या अर्थात तीन घाँटीका किनारमा बाह्वटा रमणीय पहाडहरु छन्। मानिसहरुले ती पहाडलाई [ देवी टाकुरा ] भन्नेगरेका छन् र हरेक टाकुरालाई फरक-फरक नाम पनि दिएका छन। ती टाकुराका बारेमा पनि धेरै रोचक कथाहरु पनि प्रचलित छन।
आज आएर संसारको सबैभन्दा ठूलो सिंचाइ परियोजना सान् स्यामा निर्माणाधीन छ। याङ सी नदीको मुख्य खण्ड सान् स्यामा पानीको बहावलाई रोकेर बाँध बनाइएपछि जमाइएको पानीको सतहलाई 110 मिटर बढाएर समुद्र सतहदेखि 175 मिटर पुर्याइएको छ। यस परियोजनाले सान् स्या क्षेत्रका धेरेजसो मानवीय र प्राकृतिक दृश्यावलोकन स्थलहरुलाई डुबाउनेछ। यसका साथै थुप्रै नयाँ दृश्यावलोकन स्थलहरु पनि देखा पर्नेछन।
|
|||||||||||||
