 |
शन् बाजा फूकेर बजाइने चीनको प्राचीन बाजा हो। त्यो विश्वमा सबैभन्दा पहिले स्वतन्त्र रिडको उपयोग गर्ने बाजा हो। त्यसले बेलायती बाजाको विकासमा सकारात्मक भूमिका खेलेको छ।
सन् 1978 मा चीनको हु पै प्रान्तको स्वी जिल्लामा पर्ने चन् हौ यी समाधिमा उत्खनन गरी दुइ हजार चार सय वर्षभन्दा अघिका केही पाओ शन् बाजा पत्ता लगाइएको थियो। त्यो हाल चीनम पत्ता लगाइएको सबैभन्दा पूरानो शन् बाजा हो।
शन् बाजाको उत्पत्ति तीन हजार वर्षअघि भएको थियो। शुरुमा शन् बाजा र फे स्याओ बाजा बीच खासै फरक थिएन। तर पछि मानिसहरुले त्यसमा बाँसको रिड थपेपछि विस्तारै ती दुइवटा बाजामा फरक देखियो।
शन् बाजा तुम्बाद्बारा बनाइएको हुन्छ र त्यसको फूक्ने भाग काठद्बारा बनाइएको हुन्छ। बाँसका दर्जनौं नलीहरु जोडेर शन् बाजा बनाइको हुन्छ। थांग राज-वंशपछि वादकहरुले शन बाजा बनाउने सामग्रीलाई काठका रुपमा परिणत गरेका थिए। पछि विकसित भएर काठको सट्टामा तामा राख्नथालियो अनि रिड पनि बाँसबाट बनेकोदेखि लिएर तामाबाट बनेकोतर्फ परिणत गरियो।
शन् बाजाको इतिहास लामो भएकाले विभिन्न ठाउँमा विभिन्न खालका शन् बाजा पाइन्छन। नयाँ चीनको स्थापनापछि चिनियाँ बाजा-निर्माता र संगीत कार्यकर्ताहरुले शन् बाजामा निरन्तर रुपमा सुधार गर्दैआएका छन। तिनीहरुले नयाँ-नयाँ खालका शन् बाजा बनाएका थिए जसले शन् बाजालाई नयाँ जीवन्त शक्ति थपिदिएको छ।
शन् बाजाको स्वर स्पष्ट, मिठो र समधूर छ। त्यसको उच्च स्वर पारदर्शी र चर्को छ, मध्यम स्वर नरम र तल्लो स्वर गहन र होचो छ अनि मोटो छ। फूकेर बजाइने चिनियाँ परम्परागत बाजामा त्यो हारमोनियमको स्वर निकाल्नसक्ने एक मात्र बाजा हो। ठूलो ढाँचाको जातीय आर्केस्ट्रामा उच्च, मध्यम र तल्लो स्वर भएको शन् बाजाको सँगसँगै उपयोग हुनुपर्दछ।
संगीत：《उडिरहेको फिनिक्स चरा》
|
|||||||||||||
