"पञ्चवर्षीय योजना" चीनको राष्ट्रिय अर्थतन्त्रसम्बन्धी योजनामध्येको एक योजना हो। त्यस योजनाले मुख्य गरी देशका महत्वपूर्ण निर्माण योजनाहरु, उत्पादित शक्तिको प्रयोग र राष्ट्रिय अर्थतन्त्रसम्बन्धी महत्वपूर्ण अनुपात आदि विषयबारे निर्देशन दिनुका साथै राष्ट्रिय अर्थतन्त्रका लागि लक्ष्य र दिशालाई निश्चित गर्ने भएको छ। हाल चीनमा एघारौं पञ्चवर्षीय योजना लागू भैरहेको छ।

         चीनको राष्ट्रिय विकास तथा सुधार समितिका प्रमुख चाङ्ग फिङ्गले आज राष्ट्रिय जन काँग्रेस स्थायी समितिसमक्ष "एघारौं पञ्चवर्षीय योजना" लागू भैरहेको वास्तविक अवस्थाबारे जानकारी दिंदै भन्नुभयो:

          एघारौं पञ्चवर्षीय योजना लागू भएका दुई वर्षयता हाम्रो देशको अर्थतन्त्र तथा समाज चौतर्फी रुपमा विकसित हुँदैआएको, सुधार तथा खुलापन गहन रुपमा अघि बढ्दैगएको, जनताको जीवनस्तर निरन्तर रुपमा उँभो उठ्दैगएको र देशको मिलिजुली शक्ति र अन्तर्राष्ट्रिय असर पनि दिनप्रति दिन बढ्दैगएको छ। समष्टिगत दृष्टिकोणबाट हेर्दा यो पञ्चवर्षीय योजना राम्रोसँग चलिरहेको देखिन्छ।

          तीव्र गतिले विकसित भैरहेको चीनका लागि सन् 2008 एउटा असामान्य वर्ष हो। किनकि बिनाशकारी प्राकृतिक प्रकोप लगातार रुपमा देखापरेका, विश्वको आर्थिक स्थिति बिग्रँदै आएको, मुख्य विकसित मुलुकमा आर्थिक ह्रास देखा परेको र विश्वको अर्थतन्त्रमा अधोगति भएको अवस्थामा चीनको अर्थतन्त्रले विगतमा झैँ तीव्र र स्थिर विकासलाई कायम राख्दैआएको देखिन्छ। यस वर्षका अघिल्ला नौ महिनामा चीनको कूल गार्हस्थ उत्पादन गत वर्षको सोही अवधिको तुलनामा नौ दशमलब नौ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ।

           तर हालको अवस्थाबाट हेर्दा अन्तर्राष्ट्रिय बैकिङ्ग संकट केही समयसम्म जारी हुने सम्भावना रहेको छ। श्री चाङ्ग फिङ्गका अनुसार, आर्थिक अधोगति भन्ने कुरा अहिले तथा भविष्यमा चीनसामु देखापरेको मुख्य अन्तर्विरोध बनिसकेको देखिन्छ। उहाँ भन्नुहुन्छ:

           हाम्रो देशको अर्थतन्त्र विदेशमा भर पर्ने अनुपात अपेक्षाकृत बढी छ। बाह्य चाहनाले कूल चाहनामा ओगटेको अनुपात पनि निकै बढी छ। यस्तो अवस्थामा अन्तर्राष्ट्रिय बैकिङ्ग संकट तथा विश्व अर्थतन्त्रको समन्वयले हाम्रो देशको आर्थिक विकासमा नकारात्मक असर पार्ने भएको छ। हाल आर्थिक अधोगति भन्ने कुरा अहिले तथा भविष्यमा हुने मुख्य अन्तर्विरोध बनिसकेको छ। यसो हुनाले एघारौं पञ्चवर्षीय योजनाका लक्ष्य तथा कार्यभारलाई पूराका पूरै साकार तुल्याउनका लागि नयाँ चुनौती पनि देखा परेका छन्।

           अझ राम्रोसँग अन्तर्राष्ट्रिय बैकिङ्ग संकटको सामना गर्नका लागि चीनले विकाससम्बन्धी समन्वयताको प्रवर्द्धन गर्नुपर्छ। श्री चाङ्ग फिङ्गका अनुसार, चीन सरकारले अनेकन् कदममार्फत् आत्म सिर्जनशील शक्तिलाई माथि उकास्ने योजना गरेको छ। तीमध्ये: महत्वपूर्ण वैज्ञानिक तथा प्राविधिक योजनाहरुको कार्यान्वयनलाई छिटो पार्ने, महत्वपूर्ण वैज्ञानिक तथा प्राविधिक आधारभूत प्रबन्धको निर्माणलाई मजबुत पार्ने विषयहरु पनि समावेश छन्। साथै स्रोत-साधनको किफायत गर्ने, उत्पादनको लागतको कटौती गर्ने र वातावरणीय प्रदूषण नियन्त्रण गर्ने कुरा व्यवसायहरुका लागि आवश्यक कुरा पनि हुन्। श्री चाङ्ग फिङ्ग यसरी भन्नुहुन्छ:

          निरन्तर रुपमा स्रोतको किफायत, फोहर वस्तुको निष्काशनको कटौती र वातावरणीय संरक्षणलाई समष्टिगत नियन्त्रणको महत्वपूर्ण लक्ष्य बनाउनुपर्छ। लगातार रुपमा महत्वपूर्ण क्षेत्रमा रहेको प्रदूषक तत्व नियन्त्रण गर्नुपर्छ। विशेषत: ग्रामीण क्षेत्रमा रहेको प्रदूषण नियन्त्रणलाई सबल पार्नुका साथै चक्रीय अर्थतन्त्रको विकासलाई प्रोत्साहन र समर्थन दिनुपर्छ। साथै मौसम परिवर्तनको सामना गर्ने क्षमतालाई पनि सबल पार्नुपर्छ।