चीनको तिब्बती जातिको मुख्य बसोबास स्थलहरुमध्ये छिंगहाई प्रान्त पनि एक हो। छिंगहाई प्रान्तको प्रसिद्ध ताल छिंगहाई हु तालको उत्तरी किनारको घाँसे मैदानको एउटा निकै सुमधुर नाम छ जसलाई सुखको मैदान भनिन्छ। त्यस स्थानको उचाइ समुद्र सतहदेखि झण्डै तीन हजार मिटर छ। त्यहाँको हावा-पानी चिसो छ। मे महिनामा चीनका धेरै ठाउँहरुमा ग्रीष्म ऋतु आउँछ। तर त्यस मैदानमा घाँस अझै पहेँलो देखिन्छ। तापनि यहाँ बसोबास गर्ने तिब्बतीहरुको उत्साहले टाढाबाट आउने पाहुनाको मन सधैं नै छुनेगरेको छ।

सुखको मैदानमा बस्ने तिब्बती कार्सिकेर सन्तानब्बे वर्ष पुगिसक्नुभएको छ। उहाँको घरमा जम्मा नौवटा कोठा छन। सिसाबाट बनाइएका झ्यालले उहाँको घरलाई उज्यालो दिन्छन र न्यानो पनि पार्दछन। बाहिर चिसो हावा चलिरहे तापनि उहाँको घरभित्र बस्दा निकै न्यानो अनुभव हुन्छ, निकै आनन्द आउँछ।
आफ्नो घर अगाडि पाहुनाको स्वागत गर्ने श्री कार्सिकेरले उत्साहित हुँदै पाहुनाहरुलाई आफ्नो अतिथि कक्षमा बोलाउनुभयो। फराकिलो र उज्यालो त्यस कक्ष उच्च स्तरीय घरेलु इलेक्ट्रोनिक वस्तुहरु र नयाँ फर्निचरले सजाइएको छ। चिया टेबुलमा विभिन्न किसिमका खाने कुराहरु राखिएको छ। पाहुनाहरुले उहाँको घरमा बस्दा आफू कुनै एउटा शहरीया परिवारको घरमा बसेजस्तो अनुभव भएको कुरा बताए। यो कुरा सुनेर श्री कार्सिकेरले खुशी भएर आफ्नो घाँसे मैदान तथा आफ्नो परिवारमा भएको परिवर्तनबारे जानकारी दिनुभयो। उहाँले भन्नुभयोः

"हामी सन 1989 मा यस घरमा सरेका हौं। पहिले हाम्रो पूराना पुस्ता पालमा बस्दथे। त्यसैले शुरुमा यस्तो घरमा बस्न हामी अभस्त भएनौं। केही समयपछि हामीले यस्तो घरको फाइदाबारे बुझ्यौं। यसका साथसाथै, हाम्रो खाने शैलीमा पनि क्रमशः परिवर्तन भयो। पहिले हामी मुख्यतया मासु खान्थ्यौं, अहिलेआएर हामीले सागपात पनि खानथालेका छौं। हाम्रो जीवनस्तरमा हाल निकै सुधार भएको छ।"
पहिलेको चलनअनुसार तिब्बतीहरु सधैं पाहुनालाई मासुले स्वागत गर्दथे। तर आज श्री कार्सिकेरले आफ्ना पाहुनाहरुलाई ताजा सागको तरकारी खुवाउनुभयो। यसको विशेष कारण पनि छ। श्री कार्सिकेरको घर आफ्नो जिल्लाको सदरमुकामदेखि टाढा छ। त्यसैले साग किन्न गाह्रो हुन्छ। बुद्धिमान कार्सिकेरले एउटा अत्यन्तै राम्रो विचार गर्नुभएको छ। उहाँको बाख्रा पाल्ने कोठा काँचबाट बनाइएको छ। ग्रीष्म ऋतुमा बाख्रालाई बाहिरको घाँसे मैदानमा पालिन्छ भने ती काँचबाट बनाइएका कोठा खाली हुन्छन। यसरी श्री कार्सिकेरले ती कोठालाई हरित गृहका रुपमा प्रयोग गरी त्यहाँ साग रोप्ने गर्नुभएको छ।
श्री कार्सिकेरले आफूले लगाएको साग आफ्ना छिमेकीहरुलाई पनि दिनेगर्नुभएको छ। आफ्नो खाने बानीमा परिवर्तन भएपछि पहिले तिब्बतीहरुलाई सधैं लाग्ने केही रोगहरु पनि अब हराएको कुरा उहाँले बताउनुभयो। यस्तो परिवर्तनबारे जानकारी दिंदै श्री कार्सिकेरकी बुहारी लहामोट्सोले खुशी हुँदै भन्नुभयोः

"विगत केही वर्षदेखि यता हाम्रो घाँसे मैदानमा बसोबास गर्ने पशुपालकहरुको जीवनमा ठूलो परिवर्तन भएको छ। पहिले हाम्रो घर टाढाको पहाडी क्षेत्रमा थियो। पशुपालकहरुका घर पनि एक-अर्कादेखि धेरै टाढा-टाढा थिए। तर सरकारले हामीलाई प्रशस्त सहायता गरेको छ। हामीले अब घुमन्ते जीवन बिताउनुपर्दैन, र हामीले यस्तो घरमा बस्न पनि पाएका छौं। सरकारको लगानीमा हामीले विजुली तथा खाने पानीको सुविधा पनि पाएका छौं।"
(क्रमशः)
|