
पर्यावरणीय संरक्षणबारे यी कदम चाल्ने क्रममा तिब्बती पशुपालकहरुले मनको पिंडालाई दबाएर पुस्तौं-पुस्तादेखि पालिंदैआएका आफ्ना गाई-गोरु, भेडा-बाख्रा बेचेर आफ्नो पुर्ख्यौली पेशालाई परित्याग गर्नुपर्यो। आफ्ना पशुहरु बेचेर पशुपालकको जीवनबाट विदा लिंदाको समयको आफ्नो भावनाबारे चर्चा गर्दै श्री दान्जिन कोकी श्रीमती यंग सेनले भन्नुभयोः
"पशुपालन व्यवसाय त्याग्नुअघि मेरो घरमा चार सयभन्दा बढी बाख्रा र चार सयभन्दा बढी गाई-गोरु थिए। यसबाट हाम्रो वार्षिक आम्दानी दश हजारभन्दा बढी चिनियाँ युआन पुगेको थियो। हाम्रो जीवन स्तर पनि ठीकै देखिन्थ्यो। अब गाई पनि छैनन र बाख्रा पनि छैनन, के गर्ने? हाम्रो तिब्बती जातिले पुस्तौं-पुस्तादेखि पशुपालनबाटै आफ्नै जीवनयापन गर्दैआएको छ। त्यसैले शुरुमा अबको जीवन कठीन हुने कुरामा हामीलाई चिन्ता थियो।"
पशुपालन पेशा छोडेर छिंगहाई हुको संरक्षण गर्ने नीति भर्रखै लागू भएको बेलामा श्री दान्जिन को र उहाँकी श्रीमती जस्तै अधिकांश पशुपालक यसको महत्वबारे त्यति स्पष्ट भएका थिएनन। तर वातावरण बिग्रेकोमा यसबाट उत्पन्न हुने नतिजा निकै गम्भीर हुनसक्ने चिन्ता पनि तिनीहरुले गरेका थिए। यसबारे चर्चा गर्दै श्री दान्जिन कोले भन्नुभयोः

"पहिले यहाँको दृष्य कति सुन्दर थियो। यहाँको नीलो आकाश, सेता बादल र हरिया घाँसे मैदान देखेपछि कसैको पनि मन रमाउँथ्यो। केही वर्षदेखि यता यहाँको घाँसे मैदानमा बालुवाकरणको अवस्था दिन प्रतिदिन गम्भीर हुँदैआएको छ। गाई-गोरु चराउने ठाउँ कम हुँदैआएको छ। पहिलेको हरियालीयुक्त पहाडलाई व्यवस्थित नपार्ने हो भने गाई-गोरु मात्र नभई हामीले जीवन बिताउने ठाउँ पनि रहने छैन। आगामी दिनहरुमा हाम्रा छोरा-छोरी र नाती-नातीनीले पनि हामीले देख्नेगरेको निलो आकाश, सेतो बादल र हरिया घाँसे मैदान देख्नपाउने गराइदिनका लागि अहिले हामीले पशुपालन व्यवसाय त्याग्न स्वीकार गरेका छौं।"
पशुपालन व्यवसाय परित्याग गरेका पशुपालकहरुको जीवनलाई प्रत्याभूत गर्ने उद्देश्यले स्थानीय सरकारले तिनीहरुलाई अनुदान दिनुका साथै उनिहरुका लागि सुविधायुक्त नीति लागू गर्नुका साथै विभिन्न किसिमका तालिमको पनि आयोजना गरेको छ। यी सुविधाको राम्ररी उपयोग गर्ने प्रयास सक्रियताका साथ गरेको खण्डमा आफ्नो जीवन स्तरलाई अझ उकास्नसकिन्छ। श्री दान्जिन को बस्नुहुने गाउँका पशुपालकहरुमध्ये कोही जागिर खान बाहिर गएका छन भने कोही गाडी चलाउन सिकेर ढुवानीको काममा लागेका छन। श्री दान्जिन कोकी श्रीमती यंग सेनले आफ्नो घर अगाडिको राजमार्गमा यात्रुवाहक गाडीहरु ओहर-दोहर गरेको देखेर एउटा व्यवसाय शुरु गर्ने योजना गर्नुभएको थियो।

(क्रमशः)
|