 अध्ययन गर्दै जाँदा मेमा दोन्ड्रुपलाई टाशी शोबा तिब्बती ओपेरालाई झन-झन मन पर्यो। पच्चीस वर्षको उमेरमा उहाँ कडा परीक्षा उत्तीर्ण गरेर टाशी शोबा तिब्बती ओपेराका सातौं पुस्ताका गुरु बन्नुभएको थियो।
पुरानो तिब्बतमा गुम्बाका धार्मिक गतिविधिहरु, ठूलाठालु रजौटाहरुको महोत्सव वा नयाँ वर्षका हर्ष बढाइँ समारोह आदि कार्यक्रममा टाशी शोबा तिब्बती ओपेरा एक नभइ नहुने प्रक्रिया हो। किनभने मानिसहरुको सोचाइमा त्यो ओपेराभन्दा झन महत्वपूर्ण कुरा चाहिँ लच्छिनको प्रतीक हो।
सन 1959 मा तिब्बतमा प्रजातान्त्रिक सुधार भएपछि अझ खास गरी सुधार र खुलापनको नीति लागू भएदेखि यता राज्यले अल्पसंख्यक जातीय साँस्कृतिक सम्पदाको संरक्षण र विकासमा ज्यादै महत्वपूर्ण दृष्टि पुर्याउँदै आएको छ। साथै अल्पसंख्यक जातीय क्षेत्रमा विशेष संस्थाको स्थापना गरेर जातीय साँस्कृतिक सम्पदा अझ खास गरी लोपोन्मुख जातीय साँस्कृतिक सम्पदालाई समसामयिक रुपमा संकलन गरेर तह मिलाउने काम गरेको छ। जसबाट ती सांस्कृतिक सम्पदाको निरन्तरताका लागि दह्रो जग बसालिएको छ।

तिब्बतको शान नान क्षेत्रीय जातीय साँस्कृतिक सम्पदा सुरक्षा कार्यालयका प्रमुख ग्याछोले पत्रकारसँग कुराकानी गर्दै शान नान क्षेत्रको जातीय संस्कृतिको संरक्षण गर्ने कार्य अरुभन्दा झन चाँडो चलाएको कुरा बताउनुभयो-
"गैर भौतिक सांस्कृतिक सम्पदा बचाउने कार्य समस्त चीनभरि सन 2005 मा थालिएको थियो। तर हामीले चाहिं सन 1985 देखि नै त्यसलाई बचाउँने कार्य शुरु गरेका थियौं"।
जातीय सांस्कृतिक सम्पदा बचाउने कार्यको एक भागको रुपमा शान नान क्षेत्रले 1986 मा टाशी शोबा तिब्बती ओपेरा बचाउ कक्षाको स्थापना गरेको थियो। पेमा दोन्ड्रुपलाई त्यस कक्षाका गुरु बनाउन निम्त्याइयो। यसले गर्दा टाशी शोबा तिब्बती ओपेराका उत्तराधिकारी व्यक्ति तयार हुने कुरा पक्का भयो र त्यसको सामाजिक प्रभाव झन ठूलो भयो। पेमा दोन्ड्रुपले सिंहावलोकन गर्दै भन्नुभयो-
"पहिलो खेपका छब्बीस युवा शिक्षार्थी थिए। शुरु शुरुमा उनीहरुलाई टाशी शोबा तिब्बती ओपेराबारे रत्तिभर पनि थाहा थिएन। त्यसैले सिक्दा धेरै गाह्रो भयो। तर उनीहरुले धेरै मेहनत गरेर दिन रात सिक्ने गरेका थिए। उनीहरुले दिउँसो नाच्न सिक्थे र बेलुका पलङमा पल्टेपछि गाउँन सिक्थे। यो देखेर मलाई धेरै खुशी लाग्थ्यो। किनभने मैले टाशी शोबा तिब्बती ओपेराको निरन्तरता दिने भन्ने बचन सधैं नै मेरो मनमा सम्झिराखेको छु"।

अहिले पेमा दोन्ड्रुपबाट तालिम लिइसकेका शिक्षार्थीहरुको संख्या दुइ सयभन्दा बढी भएको छ। उनीहरु विभिन्न तरीकामार्फत तिब्बतको लोक कला मञ्चमा सक्रिय देखिन्छन्। खुशीलाग्दो कुरा के हो भने पेमा दोन्ड्रुपका शिक्षार्थी निमा छिरींग टाशी शोबा तिब्बती ओपेराका आठौं उत्तराधिकारी बनिसक्नुभयो। उहाँले भन्नुभयो-
"हाम्रा गुरुले हामीलाई यो ओपेरा गाउँने कुरा मात्र सिकाउनुभएको होइन, उहाँले हामीलाई एक कलालाई कसरी साँचो रुपमा माया गर्नेभन्ने कुरा पनि सिकाउँनुभयो। उहाँ अब नब्बे वर्ष लागिसक्नुभएको छ। तर उहाँसँग अझै धेरै कुरा सिक्न बाँकी रहेको मलाई लागेको छ। त्यसैले म एकातिर झन मेहनतका साथ गुरुसँग सिक्नुका साथै हाम्रो साझा सपनालाई विपनामा परिणत गर्न नयाँ पुस्तालाई झन राम्ररी सिकाउँने जिम्मेवारी पनि लिएको छु"।
|