
सन् 1990 सालमा श्रीमती ये जापानमा अध्ययन गर्न जानुभएको थियो। स्वादेश फर्कनुभएपछि सन् 1995सालमा माथिल्लो अँगको आदेशानुसार सि आन नगरको साँस्कृतिक संघको अनुसन्धान र सिर्जना कार्यालयमा काम गर्न जानुभएको थियो। त्यसबेलादेखि उहाँले विशेष गरी कृतिहरुको रचना गर्नुभएको थियो। अनि त्यस पछि सन् 1999 सालमा सि आन नगरको साँस्कृतिक संघका उपाध्यक्षाको पद सम्हाल्नुभएको थियो र सन् 2000 सालताक उहाँले चाउ च नाउँको जिल्लाको प्रमुखमा नियुक्त भई पर्यावरण र जनावरहरुको संरक्षण गर्नुहुँदै आएको छ।
त्यसरी पोहोर साल अर्थात् सन् 2008सालको थाल्नीमा श्रीमति येले दश वर्षदेखि रचना गर्नुभएको " छिङ्ग मु ठुन"नाउँको लामो उपन्यास प्रकाशित गर्नुभएको थियो। अनि त्यसपछि सांस्कृतिक क्षेत्रले एक मतोसाथ उक्त उपन्यासको निकै राम्रोसित मूल्याङ्कन गर्दै आएको देखिन्छ। यस उपन्यासले पल्लो शान, सि कान सु र स्ठुआन यी तीन वटा प्रान्तहरुसित जोडिएको ठाउँमा पर्ने "छिङ्ग मु ठुआन" नाउँको यस सानो बस्तिलाई चीनभरिमै प्रख्यात पारिदिएको छ।

यस उपन्यासले छिङ्ग मु ठुनको इतिहासमा रहेको एक जना चमत्कारी तथाकथित महा पापी डाँकाको आधारमा तत्स्थानका नाना किसिमका व्यक्तिहरु र रमणिय पहाड र नालाखोलाहरु एवम रीतिरिवार्ज र चालचलनको चित्रण गर्दछ। उहाँले भन्नुभयोः
म डाँका डाँकूहरुको जाँचबुझ गर्न त्यहीं गएको थिएँ। तर त्यहीं गएपछि उपर्युक्त "डाँका"यो शब्द सोही मानिससित सम्बन्ध नभएको मैले महसुस गरेकी थिएं। सोही मानिससंग बाहिरी ठाउँहरुमा केही दाग वा त्रुटी थिएपनि उनको जन्मथलोमा स्कूल र विद्यालयको निर्माण गर्ने तथा पूल बनाउने गर्दथे। जस्तो भनौं कि विद्यार्थीहरुलाई पढाउनका लागि अरु ठाउँबाट शिक्षक-शिक्षिकाहरुलाई बोलाउँथे। बन-जङ्गलीमा एउटा आधुनिकीरणको माध्यमिक स्कूलको स्थापना गरेका छन्। त्यसमा अंग्रेजी र रुसी कक्षा खोलिएका छन्। त्यसै भएको हुनाले स्थानीय बूढाबूढीहरुलाई अंग्रेजी भाषा बोल्नुहुन्छ।
जति धेरै कुराहरु थाहा पाएकोले श्रीमती येलाई उत्तिनै बढी अचम्म लाग्यो। उहाँको ठहरका अनुसार लेखकको कार्यभार चाहिं उपन्यासमा रहेका पात्र पात्रीहरुलाई देखाउन खोजेको मात्र नभई एउटा नयाँ किसिमको दृष्टिकोणव्दारा पढेकाहरुलाई नयाँ चमत्कारी भावना दिलाउनु नै हो।

सन् 2008को मइ बाह्र तारिखका दिन चीनको स्ठुआन प्रान्तको वन ठुआनमा गएको भयन्कर भूकम्पले छिङ्ग मु ठुआनमाथि ठूलो प्रभाव परेको थियी। उक्त भूकम्प भएपछि श्रीमती येले विशेष गरी त्यहीं गई त्यहाँका बासिन्दाहरुसित भेट्नुभएको थियो। उहाँलाई खुशी लागेको कुरा के हो भने आफ्नो उपनयासमा पात्र पात्रीहरुको आधारमा रही चित्रण गरिएका सबै बासिन्दाहरुको अवस्था अझै पनि राम्रा राम्रा छन्। उहाँको भनाइ अनुसार यदि मानिसहरु अझै पनि स्वस्थ रुपमा बाँचिरहेकोमा यो सम्पत्ति चाहिं जहिले पनि उनीहरुका भौतिक पदार्थ र घर भवनभन्दा बढी मूल्यवान हुन्छ। छिङ्ग मु ठुआनका बासिन्दाहरु अवश्यनै उभिन सक्ने छन् र यो एकान्त सुन्सान पुरानो बस्तिको सुन्दरता अझै पनि रहिरहन जान्छ।
|