|
अहिले पासाङलाई माचीआमीमा काम गर्दा ज्यादै खुशी लागेको छ। तर भर्खरै पैचिंग आउँदा त्यति बेरोकटोक थिएन। उनी सबैभन्दा पहिले तिब्बतबाट आएका कारण पैचिंगमा न त साथी थिए न ठाउँ नै चिनेको थियो । कुरा कहाँसम्म भने आफू बस्ने निश्चित बास नै थिएन। उनले शुरुमा एउटा रेष्टुराँमा भाँडामाझ्ने र वेटरको काम गरेका थिए। तीन महिनापछि उनले इन्टर्नेटमा एउटा मोसो जातीय रेष्टुराँ फेला पारे अनि त्यहाँ चार महिनासम्म नाचगान गरेर पाहुनाहरुलाई देखाउने काम गरे। पछि साथीको सिफारिशमा यस माचीआमी नामक तिब्बती रेष्टुराँमा काम गर्न आए। उनलाई नचिताएको कुरा के हो भने यहाँ उनले धेरै वर्षसम्म नभेटेको सांग्रिलाको साथी करोंगसित भेटे।
"म यहाँको ढोकामा प्रवेश गर्दा करोंग र अर्को एकजना साथी भर्याङअगाडि उभिइरहेका मैले देखें। तर उनले मलाई चिनेका थिएनन्। त्यसको भोलिपल्ट हाम्रो भेट हुँदा उनले मलाई आफ्नो परिचय दिंदै आफू कुन गाउँको अनि कहाँ पुगेको जस्ता कुरा सोधे। मैले उनलाई तिमी भन्नुपर्दैन, तिमी करोंग होइनौ र? भने। उनले यसो मलाई एकटक हेरेपछि अकस्मात ए तिमी पासाङ हौ? भनेर भने। ओहो त्यसवेला हामी यति खुशी थियौँ कि भुइँमा खुट्टा थिएनन्"।
जीउडाल त्यतिको अग्लो नभएको करोंगको उमेर धेरै भएको छैन। तर उनले बाजा बजाएको दश वर्षभन्दा बढी भइसक्यो। उनले गाउँका बूढापाका लोक कलाकारहरुसित सिकेको हो। उनले बजाउने बाजा चाहिं उनका बुबाले बनाउनु भएको हो।
"पहिले बूढा मानिसले बजाएको मात्र हेरेँ। पछि मेरा बुबाले एउटा बाजा बनाइदिनुभयो। बाजा भन्दाखेरी पहाडबाट एउटा मोटो बाँस छानेर सुकाएपछि पानीमा एक रातसम्म भिजाइएको गोरु वा बाख्राको छालाले मोरेर बनाइएको छ। तार चाहिं घोडाको पुच्छरबाट बनाइएको हो"।
करोंगले बोलेको मन्दारिन भाषा पासाङको जस्तो राम्रो छैन। उनी त्यति धेरै बोल्दैनन्। तर उनले आफूलाई मनपर्ने बाजा बारे कुरा उठाउँदा नै कुरा गर्न थालिहाले। उनले हामीलाई जानकारी दिंदै भने- यी तारे बाजा दुई किसिमका छन्। एक पाथांग जिल्लाको तारे बाजा र अर्को ते छिंग जिल्लाको तारे बाजा। पाथांग बाजाको लय मन्द गतिमा हुन्छ त्यसको स्वर धोद्रो छ। तेछिंग बाजाको लय रमाइलो र छिटो छ साथै स्वर पनि सुरिलो छ। करोंग ज्यादै रमाइला र उदार स्वभावका युवक हुन्। उनले भने हामी तिब्बतीहरुलाई समुद्र सतहदेखि तीन चार हजार मीटर अग्लो ठाउँमा गीत गाउन मनपर्छ।
पैचिंग बहुपक्षीय संस्कृति जमघट भएको ठाउँ हो। जहाँ उनीहरु बसोबास गरेको तिब्बतभन्दा बिल्कुलै फरक वातावरण छ। यहाँ जीवनको सबथोक छिटो गतिमा चलिरहेको छ साथै विभिन्न किसिमका मानिसहरुसित सम्पर्क गर्नुपर्छ। करोंगले पत्रकारलाई भने- भरखरै आउँदा आफूले संस्कृति र उठबसको बानी फरक भएको कारण केही समस्या र कठिनाइ परेको थियो।
"हामी तिब्बतीहरुको स्वभाव सोझो हुन्छ। कुनै कुनै मानिसलाई जिस्क्याउन मन लाग्छ। हामी त्यति बुझ्दैनौं। त्यसैले आपस्तमा भ्रम उत्पन्न भयो। कहिलेकाही हामी धेरैजना सँगै बाहिर खाना खाने वेलामा साथीहरु भेटेपछि खुशीले संगै गीत गाउछौँ। तर अरु ग्राहक रिसाए। तर विस्तार विस्तार हामी यहाँको बानी बुझिसकेका छौँ र अभ्यस्त पनि भयौं"।
क्रमशः
|
