|
सामान्य दिनहरुमा धेरै खाद्य-पदार्थबाट क्यलसियमको आपूर्ति गर्नसकिन्छ।  जस्तै दुग्धजन्य वस्तुहरु। दूध, धूलो दूध, दही र घीउमा निकै प्रशस्त क्यलसियम छन्। यसका अतिरिक्त, दाल परिकारका खानेकुरा बढी खानु ज्यादै राम्रो हुन्छ। यसबाहेक, समुद्रबाट उत्पादित वस्तुहरुमा प्रशस्त इडोफर्म भन्ने तत्व मौजुद छन्। इडोफर्म भएका खानेकुरा खानु नै शरीरका लागि ज्यादै फाइदाजनक हुन्छ। यसै गरी समयसमयमा ढमाछा, झिङ्गे माछा, समुद्री झार, च्याउ र तामा जस्तै बढी इडोफर्म भएका खानेकुरा बालकलाई खुवाएपछि उनीहरुको स्वास्थ्यका लागि सघाउ पुग्नेछ।
दोस्रो किसिमको खाद्य-पदार्थ बनस्पतिको घिउ भएका खानेकुराहरु।
बसन्त ऋतुमा बालक हुर्कने गति एकदमै छिटो हुन्छ। त्यति बेला उनीहरुलाई बनस्पतिको घिउ उपलब्ध गराउनु झन् राम्रो हुन्छ। विशेषज्ञका अनुसार, घिउ अम्ल मानिसको मस्तिष्क र स्नायुका लागि महत्वपूर्ण पोष्टिक वस्तु हो। आवश्यक घिउ अम्ल नपुगेमा मानिसको स्मृति-शक्ति र विचार गर्ने क्षमतालाई असर पार्नसक्छ। शरीरमा आँफै घिउ अम्लको उत्पादन हुन नसकेमा सम्बन्धित खानुकेराबाट व्यवस्था गरिनुपर्छ। बनस्पतिमा भएको घिउ अम्ल जनावरमा भएको बोसोभन्दा बालकका लागि झन् उपयुक्त हुन्छ। सामान्य दिनमा आमा-बुवाले आफ्ना बाल-बालिकालाई ठीक मात्राका बदाम, ओखर, कालो तिल र अन्य सुपारीहरु पनि खुवाउनसक्छन्।
तेस्रो किसिमको खानेकुरा भिटामिन भएका खानेकुरा हो।
बसन्त ऋतुमा केही बालकको दाँतमा रगत आएको र छाला खस्रो भएको असामान्य अवस्था देखा हुने सम्भावना हुन्छ। यी सबै असामान्य अवस्था शरीरमा भिटामिनको अभाव भएकाले उत्पन्न भएका हुन्। यसबाहेक, भिटामिन अभाव भएका बालकहरुलाई सजिलोसँग रुघा लाग्ने र पेट दुख्ने अन्य रोग लाग्ने सम्भावना हुन्छ।
विशेषज्ञका अनुसार, भिटामिन मान्छेको शरीरमा नभई नहुने वस्तु हो। बालकको शरीरमा भिटामिन ए. अभाव भएमा आँखा सुक्का हुने, छालामा घाउ लाग्ने अथवा सास फेर्ने अङ्ग बिरामी हुने सम्भावना हुन्छ। भिटामिन बि. अभाव भएमा मुख, जिब्रो सुन्निने र दाँत दुख्ने सम्भावना हुन्छ। अनि भिटामिन डि. अभाव भएमा बालक कमजोर हुनसक्छ।
वास्तवमा सामान्य दिनका खानाबाट विभिन्न किसिमका भिटामिनको व्यवस्था गर्नसकिन्छ। जस्तै: जनावरको कलेजो, हरियो र पहेंलो साग-सब्जी र फलफुलमा निकै प्रशस्त भिटामिन ए. र भिटामिन सि. मौजुद हुन्छन्। अण्डा, दूध, दाल जस्ता परिकारका खानेकुरा, गाजर, मूला र माछामा भने निकै बढी भिटामिन बि. र भिटामिन डि. रहेका हुन्छन्। अनि गहुँ, चामल र पीठोमा भिटामिन ई.पनि मौजुद छन्। 
अन्तिम प्रकारको खानेकुरा रोगसम्बन्धी प्रतिरोधात्मक क्षमताका लागि हितकर हुने खानेकुरा हुन्। विशेषज्ञका अनुसार, केही खाद्य-पदार्थ खाना मात्र नभई त्यसमा रोग निवारण र रोग उपचार गरिने क्षमता पनि हुन्छ। त्यस प्रकारका खाद्य-पदार्थ विशेषत: हुर्किइरहेका बालक अथवा शरीर अलि कमजोर भएका बालकका लागि फाइदाजनक हुन्छ। ती खाद्य-पदार्थहरुमा बयर, च्याउ, च्यापु, तरुल, झाडी, खुवा र मह आदि पनि समावेश छन्।
स्वस्थ बालकलाई हुर्काउनका लागि आवश्यक कसरत पनि अर्को महत्वपूर्ण कुरा हो। बसन्त ऋतुको बेला मौसम अलि स्थिर नभएकाले बिहान अथवा बेलुकी कसरत हुँदा बालकलाई थप लुगा लगाउने कुरा नबिर्सनुस है!
|
