चिनियाँ खाना र विश्वविद्यालयको क्यान्टिन

            रवि- श्रोताहरु, हामीले केही हप्ताअगाडिदेखिको पैचिङ्ग डायरीमा चिनियाँ खानाको विषयमा कुराकानी गरिरहेका छौं । ध्रुवजी, अगिल्लो हप्ताको कार्यक्रममा तपाईंले विश्वविद्यालयका रेष्टुराँहरुमा खाना खाँदाको अनुभव राख्नुभएको थियो । आजकाल चाहिँ तपाईंले खाना कहाँ खानुहुन्छ ?

           ध्रुव- रविजी, आजकाल मैले प्रायः विश्वविद्यालयको क्यान्टिनमा खाने गरेको छु । तर साथीभाइसँगको जमघटमा भने अलि महँगा र स्तरीय रेष्टुराँमा पनि खाना खान जाने गरेको छु । मलाई चाहिँ आजकाल विश्वविद्यायको क्यान्टिनको खाना धेरै मनपर्छ पनि । किनभने क्यान्टिनको एउटै तलामा हजारौं विद्यार्थीलाई पुग्ने खाना बनाइएको हुन्छ । यसको मतलब सबैले एउटै परिकार खान्छन् भन्ने चाहिँ होइन । छानेर खाने हो भने एउटै क्यान्टिनमा पचासभन्दा बढी, अझ कुनैकुनै क्यान्टिनमा सयौं परिकार तयार पारेर राखिन्छ । अनि आफूलाई खान मन लागेको कुरा लिन र खान सकिन्छ । क्यान्टिनमा खाँदा पहिलोमा धेरै परिकार पनि लिन पाइन्छ, दोस्रोमा बाहिरभन्दा अलि सस्तो हुन्छ र तेस्रोमा निश्चित समयमा खाने बानी बसाल्न सहयोग पुग्छ ।

          निश्चित समयमा खाने भन्नुको मतलब के भने चीनमा बिहान सात बजे नै बिहानी नास्ता क्यान्टिनमा तयार भैसकेको हुन्छ र यो नास्ता करिब साढे आठ अथवा नौं बजेतिर सकिइसकेको हुन्छ । त्यसैले बिहानी नास्ता सकेसम्म आठ बजेभन्दाअगाडि नै लिनुपर्ने हुन्छ । त्यसपछि दिउँसोको खाना एघारदेखि बाह्र बजेसम्म खाइसक्नुपर्छ । दिउँरो बाह्र बजेपछि अधिकांश क्यान्टिनमा खानाका धेरै परिकार सकिइसकेको हुन्छ र विद्यार्थीको चाप पनि खासै हुँदैन । त्यसैले क्यान्टिनमा खाने भएपछि दिउँसोको खाना  बाह्र बजेभित्रै लिने गरेको छु । अनि साँझको खाना खान साँझको पाँच बजेदेखि ६ बजेसम्म क्यान्टिनमा पुग्यो भने धेरै परिकार रोजेर खान पाइन्छ । तर छ बजेपछि पुग्यो भने परिकार पनि धेरै हुँदैन र कहिलेकाहीँ त खाना पनि बाँकी हुँदैन । त्यसैले साँझ पनि छ बजेभन्दाअगाडि नै खाना खाने गरेको छु । त्यसैले पछिल्लो समयमा मैले नियमित समयमा सन्तुलित खाना खाइरहेको छु ।

          रवि- ध्रुवजी, क्यान्टिनमा खाना खाने विद्यार्थीहरुको भीड नै हुन्छ होला ?

          ध्रुव- हजुर रविजी । वास्तवमा बिहानको एघार बजेदेखि सवा बाह्र अझै साढै बाह्र बजेसम्म विश्वविद्यायका हरेक क्यान्टिन विद्यार्थीले भरिएका हुन्छन् । मेरो विश्वविद्यायलयमा पूर्व, पश्चिम, उत्तर, दक्षिण र मध्य भागमा गरी पाँचवटा धेरै ठूला क्यान्टिनहरु छन् । यी क्यान्टिनहरु कुनै दुई तलाका छन् भने कुनै पाँच तलसम्मका छन् । तर हरेक तलामा करिबकरिब पाँच सय जनाले एकैचोटी खाना खान सक्छन् । त्यसैले एघारबजेदेखिको हिसाब गर्ने हो भने क्यान्टिनको एउटै तलामा एकै छाकमा हजारौं विद्यार्थीले खाना खान्छन् । म अध्ययन गरिरहेको रनमिन विश्वविद्यायलयमा हाल २२ हजार विद्यार्थी छन् र करिब एक हजारभन्दा बढी अध्यापक र त्यति नै संख्यामा कर्मचारी छन् । यसरी हिसाब गर्ने हो भने पाँचवटा ठूला क्यान्टिनमा कम्तिमा २० हजार विद्यार्थीले एकै छाकको खाना खान्छन् भन्न मलाई लाग्छ । तर जतिसुकै भीड भए पनि होहल्ला गरेको पाइँदैन र अनुशासित तवरले लाइनमा बसेर पालैपालो खाना लिने गरेका छन् विद्यार्थीहरुले । जुन ज्यादै राम्रो पक्ष हो भन्ने मलाई लाग्छ ।

        रवि- ध्रुवजी, अब एउटा सन्देश राख्ने बेला भएको छ । पहिला एउटा छोटो सन्देश राखौं र त्यसपछि कुराकानीको क्रमलाई अगाडि बढाउलाँ ।

         ध्रुव- हुन्छ रविजी ।

         सन्देश

         रवि- श्रोताहरु, यो सन्देशपछि पैचिङ्ग डायरीमा तपाईंहरुलाई पुनः स्वागत छ । आजको कार्यक्रममा हामीले चिनियाँ खानाको बारेमा कुराकानी गरिरहेका छौं । भर्खरै बजाइएको सन्देशअगाडि ध्रुवजीले आफ्नो विश्वविद्यायलय रहेको क्यान्टिनको बारेमा कुराकानी गरिरहनुभएको थियो ।

         ध्रुव- हजुर रविजी । यो छोटो सन्देशअगाडि मैले मेरो विश्वविद्यालयको क्यान्टिनमा खाना खाने गरेको र त्यहाँको अवस्थाको बारेमा छोटो जानकारी दिएको थिएँ । वास्तवमा हाम्रो श्रोताहरुलाई लाग्यो होला कि हजारौ विद्यार्थी एकैचोटी खाने त्यहाँको खानाको गुणस्तर राम्रो र खानाको स्वाद मीठो हुँदैन होला भनेर । तर हाम्रो विश्वविद्यालयमा रहेको र सबै विद्यार्थीहरुले खाने क्यान्टिनमा चीनका राष्ट्राध्यक्ष हु चिन थाओले एक पटक विद्यार्थीसितै बसेर खाना खानुभएको छ । राष्ट्राध्यक्ष हुको उदाहरण किन दिएको भने यदि त्यहाँको खानाको स्तर नराम्रो भएको भए विश्वकै सबैभन्दा शक्तिशाली भनेर चित्रित गरिएका नेताले त्यहाँ खान खानुहुने थिएन । र, अर्कोतिर बाहिर खाने खाने ठाउँबाट भान्सा कोठाका भान्सेहरुको गतिविधि पनि सबैले देख्न सक्छन् । त्यसैले पनि मलाई विश्वविद्यायलको खाना बढी स्वास्थ्य हुने लाग्छ र ढुक्क भएर खान्छु पनि । त्यहाँ अध्ययन गर्ने विद्यार्थी मात्रै नभएर अध्यापक, कर्मचारीले पनि त्यही क्यान्टिनमा खान्छन् ।

        रविजी, यी क्यान्टिनमा विश्वविद्यालयको विद्युतीय परिचयपत्रबाट खानाको पैसा तिर्नुपर्ने र नगद पैसाको कारोबार नगरिने हुनाले बाहिरबाट अथवा विश्वविद्यालयभन्दा बाहिरका मानिसहरु त्यहाँ गएर खानखाने वातावरण छैन । त्यसको मतलब विश्वविद्यायभन्दा बाहिरका मानिसहरुलाई विश्वविद्यालयको क्यान्टिनमा खानको लागि पूर्णरुपमा निषेध गरिएको भने होइन । विश्वविद्यालयको विद्युतीय परिचयपत्र नहुनेहरुले अर्कै कार्ड किन्नुपर्छ र त्यसको बापत अलि बढी पैसा तिर्नुपर्छ । जस्तो उदाहरणको लागि दश युआनको कार्ड किन्यो भने त्यसमा नौ युआन मात्रै खर्च गर्न पाइन्छ । त्यसैले पूर्ण नियन्त्रणभन्दा पनि नैतिक र आर्थिकरुपमा बाहिरियालाई त्यहाँ खाना खान जानबाट निरुत्साहित गर्ने सरल उपाय पनि मलाई ज्यादै सकारात्मक प्रयास लाग्छ ।

        रवि- ध्रुवजी, आजको हाम्रो पैचिङ्ग डायरीको निर्धारित समय सकिनै लागेको छ । त्यसैले अब भने श्रोताहरुसँग बिदा माग्नु पर्ने भएको छ ।

        ध्रुव- हुन्छ रविजी । श्रोताहरु, अन्य नियमित कार्यक्रमसहित चिनियाँ अन्तर्राष्ट्रिय रेडियो सीआरआई नेपाली सेवाको प्रसारण भने जारी नै रहनेछ । हामीलाई सुन्दै गर्नुहोला ।

         रवि- श्रोताहरु, आजको पैचिङ्ग डायरी कार्यक्रमबाट भने म रवि..

        ध्रुव- अनि म ध्रुव पौडेल बिदा हुन्छौं ।