हरेक वर्षको ग्रीष्म ऋतु विद्यार्थीहरूको ग्रीष्मकालीन बिदाको अवधि हुन्छ। तर काउ लि च्वाङ्ग भन्ने गाउँको एउटा कुनामा विद्यार्थीहरू किताब पढिरहेको स्पष्ट आवाज सुन्न पाइन्छ। त्यस गाउँमा अवस्थित एउटा सानो कक्षामा शिक्षिकाको निर्देशनमा बीस जनाभन्दा बढी विद्यार्थीहरू निष्ठापूर्वक किताब पढिरहेका छन्। मञ्चमा उभिएकी शिक्षिका काउ लि च्वाङ्ग भन्ने गाउँमा कार्यरत् अधिकृत अर्थात् विश्वविद्यालयबाट स्नातक भएकी चौबीस वर्ष उमेरकी युवती शन फिङ्ग हुन्। गाउँका बासिन्दाहरू सौहार्द्रपूर्ण रुपमा सुश्री शनलाई "सानी शन"भन्दछन्।
उक्त काउ लि च्वाङ्ग गाउँ चीनको च्याङ्ग सु प्रान्तको शिङ्ग व्हा शहर मातहतको शन पाउ बस्तीमा पर्दछ। वर्तमान चीनका अन्य अधिकांश गाउँघर जस्तै त्यस काउ लि च्वाङ्ग गाउँमा धेरै बाल-बालिकाहरू छन्। बाल्यकालदेखि नै उनीहरूका आमा-बुवाले जन्मथलो छाडेर टाढाका शहरमा गई परिश्रमका साथ काम गरिरहेका छन्। ती बाल-बालिकाहरू सानैदेखि बाजे-बज्येसँग हुर्केका छन् र वर्षभरि नै आफ्ना आमा-बुवासँग भेट्न निकै गाह्रो हुन्छ। टेलिफोन नै उनीहरू तथा आमा-बुवाबीच सम्झना अभिव्यक्त गरिने एउटा मात्र उपाय पनि हो। जन्मथलोमा बसिरहेका र वर्षभरि आमा-बुवासँग बिरलै भेट्ने ती बाल-बालिकाहरूलाई "छाडिएका बालक"भन्दछन्।
प्राप्त सर्भेक्षणका अनुसार, हाल चीनका ग्रामीण क्षेत्रमा रहेका "छाडिएका बालक"हरूको कूल सङ्ख्या पाँच करोड असी लाख पुगेको छ। तीमध्ये झण्डै 57प्रतिशत बालकहरूका आमा अथवा बुवा एकले बाहिर गएर काम गर्दछन् भने अन्य 43प्रतिशत बालकहरूका आमा-बुवा दुवै नै शहर गएर काम गर्दछन्। छाडिएका बाल-बालिकाहरूमध्ये झण्डै 80प्रतिशत बाजे-बज्यैद्बारा हुर्काइन्छन् भने तेह्र प्रतिशत बालबालिका अरु नातेदार वा साथीबाट हुर्काइन्छन्। हाल काउ लि च्वाङ्ग गाउँमा लगभग तीसजना त्यस्ता छाडिएका बालबालिका छन्। उनीहरूका आमा-बुवा प्राय:जसो हरेक वर्षको वसन्त चाडको बेला मात्र जन्मथलो फर्कन्छन्। कोही बालकका आमा-बुवा दुई/तीन वर्षमा मात्र एक चोटी घर फर्कन्छन्।
बालक तथा आमा-बुवाबीचको भेट एकदमै कम भएको र बाजे-बज्यैको पढाउने तरिका पिछडिएको भएको कारण प्राय:जसो छाडिएका बालकका लागि परिवारबाट आउने स्वस्थ ख्याल-विचार तथा माया निकै अभाव हुन्छ। त्यसले उनीहरूको मन, पढाइ र जीवनमा नकारात्मक प्रभाव पारेको छ। केही छाडिएका बालकहरू क्रमश: कमजोर, संवेदनशील, अलग र डरमान्ने बन्दै जानेछन्। हाल छाडिएका बालकहरूको वास्तविक समस्यामा समाजका विभिन्न क्षेत्रले विस्तृत नजर पुर्याएका छन्। झन् झन् बढीका मानिसहरूले ती बालकका लागि प्रयास गरिरहेका छन्। मैले अघि नै चर्चा गरेकी शिक्षिका सुश्री शन फिङ्ग पनि ती मानिसहरूमध्येकी एक हुन्। सन् 2009 मा सुश्री शन फिङ्ग विश्वविद्यालयको अङ्ग्रेजी विभागबाट स्नातक भएपछि शहरमा काम गर्ने सुअवसरलाई त्यागेर काउ लि च्वाङ्ग गाउँ पुगेकी छिन्। शुरुवातमा उनी गाउँमा कार्यरत् एक अधिकृत अर्थात् साम्यवादी युवा दलका सचिवमा नियुक्त भएकी छिन्। सन् 2010को ग्रीष्मकालीन बिदादेखि आफ्नो साम्यवादी युवा दलका सचिवको आधारभूत कामबाहेक, उनले "आशावादी अङ्ग्रेजी"शीर्षकको अनिवार्य शिक्षा केन्द्रको स्थापना गरेकी छिन्। त्यस केन्द्रमा छाडिएका बालकहरूले एउटा खुसीयाली र ज्ञानबर्द्धक ग्रीष्मकालीन बिदाका रुपमा बिताउनसक्ने कुरा नै उनले त्यस केन्द्रको स्थापना गर्नुको मुख्य उद्देश्य हो। उनले गाउँमा छाडिएका र अङ्ग्रेजीको आधार कमजोर भएका बालकको तथ्याङ्क सङ्कलन गरेर विभिन्न स्तरका बालबालिकाका चाहनाबमोजिम भिन्ना-भिन्नै किसिमका शिक्षाको बन्दोबस्त मिलाएकी छिन्।
हाम्रा सम्वाददातासँग कुराकानी गर्दै सुश्री शन फिङ्ग यसरी भन्छिन्: हाल त्यस केन्द्रमा जम्मा पच्चीसजना बालक छन्। म हरेक दिउँसो साढे दुई बजेदेखि साढे पाँच बजेसम्म केन्द्रमा गएर पढाउछु।यस केन्द्रमा बालयकहरूलाई सांस्कृतिक शिक्षा दिने र उनीहरूको समष्टिगत गुणस्तरलाई माथि उकास्ने भन्ने मेरो हृदयको कामना छ। ज्ञानले मानिसको जीवनमा परिवर्तन ल्याउन सक्नेमा म विश्वस्त छु। हरेक दिनको काम सिध्याएपछि मलाई थकाइ लागे तापनि बालकहरूका खुसीका अनुहार देख्नपाउँदा मेरो मनमा निकै खुसी र आनन्द हुन्छ। ग्रीष्मकालीन र हिउँदकालीन बिदामा अनिवार्य शिक्षा दिने केन्द्रको आयोजना गर्ने तरिकामा छाडिएका बालबालिकाको ख्याल-विचार गर्नुका साथै उनीहरूलाई शिक्षा दिने गरेका छौं। साथै हामीले बिदामा रहेका बालकहरूको सुरक्षालाई पनि सुनिश्चित पार्न सकेका छौँ। गाउँमा छाडिएका बालकहरूलाई स्वस्थ रुपमा हुर्काउन, शहर गएर काम गर्ने उनीहरूका आमा-बुवालाई शान्त पार्न र स्थानीय बासिन्दाका लागि वास्तविक कामकाज चलाउनसक्ने भन्ने कुरा मेरो सबैभन्दा ठूलो शुभेच्छा पनि हो।
