पाठ एघार

वर्षाः नमस्कार। दैनिक जीवनको चिनियाँ भाषा नियमित्र कार्यक्रमबाट म वर्षाको स्वागत।

कमलः नमस्कार। म आजको उद्घोषक कमल लम्साल।

वर्षाः गएको पाठमा हामीले कार्य सम्बन्धी केही चिनियाँ शब्द र वाक्यहरु सिकेका थियौं। अब हामी ती महत्वपूर्ण वाक्यहरु पुनः एक पटक सिकौं। पहिले झैं म नेपालीमा भन्छु, तपाईं चिनियाँ वाक्य भन्नुहोस्। कसो कमल जी?

कमलः हुन्छ। म प्रयास गर्छु।

वर्षाः तपाईको काम हरेक दिन कति बजे शुरु हुन्छ भन्ने वाक्यलाई चिनियाँ भाषामा कसरी भन्ने?

कमलः नि मै थेन चि तेन शांग पान?

वर्षाः ठीक भन्नुभयो। नि मै थेन चि तेन शांग पान?

कमलः मैले बुझें। "मै थेन" भनेको हरेक दिन। होइन?

वर्षाः हो। "चि तेन"को अर्थ कति बजे हो।

कमलः चि तेन।

वर्षाः "शांग पान" भनेको कार्यालयमा काम गर्नु हो।

कमलः शांग पान।

वर्षाः नि मै थेन चि तेन शांग पान?

कमलः नि मै थेन चि तेन शांग पान? तपाईं हरेक दिन कति बजेदेखि काम गर्न थाल्नुहुन्छ?

वर्षाः तपाईं हरेक दिन कति बजे कार्यालयबाट फर्कनुहुन्छ भन्ने वाक्यलाई चिनियाँ भाषामा "नि मै थेन चि तेन श्या पान" भन्नुपर्छ।

कमलः नि मै थेन चि तेन श्या पान?

वर्षाः राम्रो छ। "श्या पान" भनेको कार्यालयबाट फर्कनु हो।

कमलः श्या पान। हामीले अन्य कुनै मान्छेबारे चर्चा गर्दा पहिले तपाईंले के-के काम गर्नुभएको भन्ने प्रश्न सोध्नेगरेका छौं। चिनियाँ भाषामा यस वाक्यलाई कसरी भन्ने?

वर्षाः यस वाक्यलाई चिनियाँ भाषामा "नि यि छेन चो को शन मो कुंग चो" भन्नसकिन्छ।

कमलः मैले बुझँ। यि छेन भनेको पहिले।

वर्षाः ठीक छ। "चो को" भनेको गरेको वा गरिसकेको हो।

कमलः चो को।

वर्षाः "शन म" भनेको के।

कमलः शन म।

वर्षाः कुंग चो, काम।

कमलः कुंग चो।

वर्षाः नि यि छेन चो को शन मो कुंग चो?

कमलः "नि यि छेन चो को शन मो कुंग चो? तपाईंले पहिले के के काम गर्नुभएको छ?

वर्षाः अर्को एउटा वाक्यः नि चाई ट्र लि कुंग चो तो ठ्राग श् चेन ल?

कमलः ओ, मलाई याद छैन।

वर्षाः ध्यान दिएर सुन्नुहोस है। नि चाई ट्र लि कुंग चो तो ठ्रांग श चेन ल?

कमलः नि चाई ट्र लि कुंग चो तो ठ्रांग श चेन ल?

वर्षाः "ट्र लि"को अर्थ यहाँ भन्ने हो।

कमलः ट्र लि।

वर्षाः "कुंग चो" भनेको काम वा कार्य हो।

कमलः कुंग चो।

वर्षाः "तुओ ठ्रांग श् चेन" भनेको कति समय हो।

कमलः तुओ ठ्रांग श् चेन। अब हामी यो पूरै वार्तालाप सुनौं।

वर्षाः हुन्छ।

वर्षाः गएको पाठको विषय यहीं पूरा हुन्छ। अब आजका मुख्य वाक्यतर्फ लागौं।

कमलः आजको पाठमा हामी रुचीसम्बन्धी शब्द र वाक्य सिक्नेछौं। सर्वप्रथम, हाल तपाईं व्यस्त हुनुहुन्छ कि भन्ने वाक्यलाई चिनियाँ भाषामा कसरी भन्ने?

वर्षाः यस वाक्यलाई "नि चुई चिन मांग मा" भन्नसकिन्छ।

कमलः नि चुई चि मांग मा?

वर्षाः "नि" भनेको तिमी वा तपाईं। यस शब्दलाई सधैं नै वाक्यको शुरुमा राखिन्छ।

कमलः नि।

वर्षाः "चुई चिन"को अर्थ हाल भन्ने हो।

कमलः चुई चिन।

वर्षाः "मांग" भनेको व्यस्त हो।

कमलः मांग।

वर्षाः "मा" सहयोगी शब्द मात्र हो। त्यसलाई सधैं नै वाक्यको अन्तमा राखिन्छ। यसले कुनै विषयबारे प्रश्न सोधिएको भन्ने अर्थ दिन्छ।

कमलः मा।

वर्षाः अब म यो वाक्य विस्तारै भन्छुः नि चुई चिन मांग मा?

कमलः नि चुई चिन मांग मा? हाल तपाई व्यस्त हुनुहुन्छ कि?

वार्तालाप एक

कः नि चुई चिन मांग मा?

खः वो हन मांग।

कः मांग शन मो?

खः कुंग चो।

कमलः माथि भनिएको आजको पहिलो वार्तालाप हो। हामीले रुचीबारे चर्चा गर्दा सधैं नै तपाईंको रुची के हो भन्ने प्रश्न गर्नेगरेका छौं। यस वाक्यलाई चिनियाँ भाषामा कसरी भन्ने?

वर्षाः यसलाई "नि त आई हाउ श् शन मो" भन्नुपर्छ।

कमलः नि त आई हाउ श् शन मो?

वर्षाः ठीक छ। "नि त" भनेको तपाईंको वा तिम्रो हो।

कमलः नि त।

वर्षाः "आई हाउ"को अर्थ रुची हो।

कमलः आई हाउ।

वर्षाः "श्" भनेको हो हो।

कमलः श।

वर्षाः "शन मो"को अर्थ के हो।

कमलः शन मो।

वर्षाः "श् शन मो" भनेको के हो हो।

कमलः श् शन मो।

वर्षाः यी शब्दलाई जोडेर "नि त आई हाउ श् शन मो" भन्ने वाक्य बनाइन्छ।

कमलः नि त आई हाउ श् शन मो? अब हामी आजको दोस्रो वार्तालाप सुनौं।

वार्तालाप दुइ

कः नि त आई हाउ श् शन मो?

खः वो शी व्हान खान शु। नि न? नि त आई हाउ श् शन मो?

कः वो शी व्हान ल्वी यौ।

कमलः म किताब पढ्न म पराउँछु। मेरो रुचीबारे सोधिंदा मैले कसरी जवाफ दिने नि?

वर्षाः तपाईं "वो शि व्हान खान शु" भन्न सक्नुहुन्छ।

कमलः वो शी व्हान खान शु।

वर्षाः "वो" भनेको म।

कमलः वो।

वर्षाः "शी" व्हानको अर्थ मन पराउनु हो।

कमलः शी व्हान।

वर्षाः "खान शु" भनेको किताब पढ्नु हो।

कमलः खान शु।

वर्षाः वो सि व्हान खान शु।

कमलः अब हामी दोस्रो वार्तालाप सुनौं।

वार्तालाप दुइ

कः नि त आई हाउ श् शन मो?

खः वो शी व्हान खान शु। नि न? नि यौ शन मो आई हाउ?

कः वो शी व्हान ल्वी यौ।

कमलः "वो शी व्हान"को अर्थ नेपाली भाषामा "मन पराउनु" हो कि?

वर्षाः ठीक छ। "खान शु" भनेको किताब पढ्नु हो।

कमलः खान शु। उक्त वार्तालापमा एउटा छोटो वाक्य छः "नि न?" त्यसको अर्थ के हो?

वर्षाः तपाईंले राम्रो कुरा सोध्नुभयो। "नि न"को अर्थ तपाईं नि वा तपाईंको नि भन्ने हो।

कमलः नि न। त्यसो भए "नि न" भनेर सोधेपछि पूरै प्रश्न दोहर्‍याउनुपर्दैन। होइन?

वर्षाः ठीक छ।

कमलः दोस्रो वार्तालापमा पुरुषले दिएको जवाफ के हो? मैले बुझिन।

वर्षाः त्यसको अर्थ "म घुम्न मन पराउँछु" भन्ने हो।

कमलः "साताको विदामा तपाईंले के-के गर्नेगर्नुभएको छ" भन्ने वाक्यलाई चिनियाँ भाषामा कसरी भन्ने?

वर्षाः त्यसलाई "चौ मो नि यि पान तौ कान शन मो" भन्नसकिन्छ।

कमलः चौ म नि यि पान तौ कान शन मो?

वर्षाः "चौ म" भनेको साताको अन्तिम दिन अर्थात विदाको दिन हो।

कमलः चौ म।

वर्षाः "नि"को अर्थ तपाईं वा तिमी हो।

कमलः नि।

वर्षाः "यि पान" भनेको सामान्य रुपमा भन्ने हो।

कमलः यि पान।

वर्षाः "कान"को अर्थ गर्नु हो।

कमलः कान।

वर्षाः "शन मो" भनेको के हो।

कमलः शन मो।

वर्षाः "कान शन मो" भनेको के गर्नु भन्ने हो।

कमलः कान शन मो।

वर्षाः चौ म नि यि पान तौ कान शन मो?

कमलः चौ म नि यि पान तौ कान शन म? साताको विदामा तपाईंले के गर्नेगर्नुभएको छ?

वर्षाः अब हामी आजको अन्तिम वाक्य सुनौं।

वार्तालाप तीन

कः चौ म नि यि पान तौ कान शन मो?

खः ता वांग छ्यौ।

कमलः अब हामी आजका मुख्य वाक्यहरु पुनः एक पटक सिकौं।

वर्षाः हाल तपाईं व्यस्त हुनुहुन्छ कि भन्ने वाक्यलाई चिनियाँ भाषामा "नि चुई चिन मांग मा?" भन्नुपर्छ।

कमलः नि चुई चिन मांग मा?

वर्षाः "चुई चिन" भनेको हाल हो।

कमलः चुई चिन।

वर्षाः "मांग"को अर्थ व्यस्त भन्ने हो।

कमलः मांग।

वर्षाः तपाईंको रुची के छ भन्ने वाक्यलाई चिनियाँ भाषामा "नि त आई व्हाउ श् शन मो" भन्नुपर्छ।

कमलः नि त आई हाउ श् शन मो?

वर्षाः "आई हाउ" भनेको रुची हो।

कमलः आई हाउ।

वर्षाः नि त आई व्हाउ श शन मो?

कमलः नि त आई व्हाउ श शन मो?

वर्षाः तपाईं किताब पढ्न मन पराउनुहुन्छ भने "वो शी व्हान खान शु" भन्ने जवाफ दिनसक्नु हुन्छ।

कमलः वो शी व्हान खान शु।

वर्षाः "शी व्हान"को अर्थ मन पराउनु हो।

कमलः शी व्हान।

वर्षाः "खान शु" भनेको किताब पढ्नु हो।

कमलः खान शु।

वर्षाः वो शी व्हान खान शु।

कमलः वो शी व्हान खान शु।

वर्षाः साताको विदामा तपाईं के-के गर्नुहुन्छ भन्ने वाक्यलाई चिनियाँ भाषामा "चौ म नि यि पान तौ कान शन मो भन्नुपर्छ।

कमलः चौ म नि यि पान तौ कान शन मो?

वर्षाः "चौ म" भनेको साताको अन्तिम दिन अर्थात विदाको दिन हो।

कमलः चौ म।

वर्षाः "यि पान"को अर्थ सामान्य रुपमा भन्ने हो।

कमलः यि पान।

वर्षाः "कान शन मो" को अर्थ के गर्नु हो।

कमलः कान शन मो।

वर्षाः अब आजका पूरै वार्तालाप सुनौं।

वार्तालाप एक

कः नि चुई चिन मांग मा?

खः वो हन मांग।

कः मांग शन मो?

खः कुंग चो।

वार्तालाप दुइ

कः नि त आई हाउ श शन मो?

खः वो शी व्हान खान शु। नि न? नि यौ शन मो आई व्हाउ?

कः वो शी व्हान ल्वी यौ।

वार्तालाप तीन

कः चौ म नि यि पान तौ कान शन मो?

खः ता वांग छ्यौ।

वर्षाः अब चिनियाँ संस्कृतिबारे संक्षिप्त जानकारीः

कमलः अधिकांश चिनियाँहरु आफ्नो इज्जतलाई ठूलो महत्व दिन्छन। यो कुनै एकजना मान्छेको प्रतिष्ठा र व्यक्तिगत कुरासँग सम्बन्धित छ। विगत लामो समयदेखि चिनियाँहरुमा कम्फ्युसियसको धारणाको प्रभाव पर्दैआएको छ। यस धारणामा शान्तिपूर्ण सह-अस्तित्वको सिद्धान्त छ। त्यसैले अरु मान्छेको इज्जतको संरक्षण गर्नु नै व्यवस्थित बन्ने एउटा मुख्य तरिका हो। चिनियाँहरु आफ्ना साथी गलत भए तापनि सिधै आरोप लगाउँदैनन। अरुको इज्जतको संरक्षण गर्नु नै अर्काको कदर गर्ने तरिका हो। त्यसैले चिनियाँहरुको इज्जतको संरक्षण गर्न नबिर्सनुहोस।

वर्षाः हवस्त, आजको पाठ यहीं पूरा हुन्छ। अन्तमा तपाईंलाई एउटा सानो प्रश्नः तपाईंको रुची के हो भन्ने वाक्यलाई चिनियाँ भाषामा कसरी भन्ने?

कमलः यसको उत्तर हामीलाई इ-मेल वा पत्रबाट पठाउनोस। हाम्रो ठेगाना हो Nepali service, CRI-6,China Radio International, P.O. Box 4216, Beijing, P.R. China वा सी.आर.आई. पोष्ट बक्स नँ-405 मा पठाउनसक्नुहुन्छ।

वर्षाः यसबारे अझ बढी जानकारी लिनका लागि हाम्रो वेभ-साइट https://nepal.cri.cn मा लग गर्नुहोस। आजको कार्यक्रमबाट विदा दिनुहोस, नमस्ते।

कमलः चाई चेन।