चीनको तिब्बत कतिपय पर्यटनप्रेमीहरुको पवित्र स्थल हो। टारभूमि, हिउँदे पहाड तथा रहस्यपूर्ण रीतिरिवाज हरेक वर्ष स्वदेश र विदेशका कतिपय पर्यटकहरुलाई आकर्षित पार्छन्। पर्यटन उद्योग क्रमश: तिब्बतको अर्थतन्त्रको खम्बा उद्योग बन्दै आएको छ भने त्यसले स्थानीय किसान तथा पशुपालकहरुको जीवनमा परिवर्तन ल्याउँदै आएको छ। युगौं युगदेखि परम्परागत कृषि तथा पशुपालन गरेका तिब्बती किसान तथा पशुपालकहरुले घरेलु होटेल खोलेका छन्। जसले विभिन्न क्षेत्रबाट आएका पर्यटकहरुको सत्कार गर्नुका साथै तिब्बती जातिको संस्कृतिको प्रदर्शन गरी तथा तिब्बतीहरुको जीवनस्तर पनि माथि उठाएको छ।
तिब्बती भाषामा नाम्चोको अर्थ "मनोरम ताल" हो। त्यो तिब्बतको सदरमुकाम ल्हासा शहरअन्तर्गत ताङ श्युङ जिल्लामा अवस्थित छ। ल्हासा शहरको शहरी क्षेत्रबाट त्यो एक सय किलोमिटर टाढा पर्छ। नाम्चो ताल चीनको दोस्रो ठूलो नुनिलो ताल हुनुका साथै विश्वमा समुद्र सतहदेखि सबैभन्दा अग्लो उचाइमा पर्ने नुनिलो ताल पनि हो। नाम्चो ताल, यानमचोक ताल तथा मानसरोवर ताललाई तिब्बतका तीनवटा पवित्र ताल मानिएको छ र ती धेरै प्रसिद्ध पनि छन्।
चालुवर्ष पच्चीस वर्ष उमेर भएका तिब्बती युवक कुङ्गाको घर सुन्दर नाम्चो तालको छेउमा पर्छ। कुङ्गाको घरमा चार जना सदस्य छन्। तिनीहरु पशुपालनमार्फत जीवन गुजारा गर्दछन्। युगौं युगदेखि कुङ्गाका पुर्खा यहाँ उनीहरुको मनमा रहेको "पवित्र ताल"को छेउमा बस्दै आएका छन्। हरेक दिन उनीहरु सफा तथा पवित्र ताल हेरेर तालको आवाज सुनेर उनीहरुको मनमा आशा भरिन्छ। कुङ्गा भन्छन्, तिब्बतीहरुको नाम्चो ताल जाने इच्छा हुन्छ । नाम्चो ताल तिब्बतीहरुको जीवन हो। हरेक दिन यहाँ आएर पूजा-आजा गरी तालको आवाज सुनेर हाम्रो मनमा आशा भरिन्छ।
नाम्चो तालको सुन्दर दृश्य तथा विशेष तिब्बती संस्कृति स्वदेश र विदेशका कतिपय पर्यटकहरुलाई आकर्षण गर्छन्। तथापि यहाँ बसोबास गर्ने किसान तथा पशुपालकहरुको जीवन पहिले धेरै विपन्न थियो। हावापानीमा नै भरपर्ने कुङ्गाको परिवारको आम्दानी धेरै कम थियो। मौसम नराम्रो भएको वर्ष समस्त परिवारको आम्दानी दुई हजार चिनियाँ युआन मात्रै हुन्थ्यो।
नाम्चो दृश्यावलोकन क्षेत्रको विकास भएपछि कुङ्गाको परिवारमा ठूलो परिवर्तन आएको छ। स्थानीय सरकारको सहयोगमा स्थानीय तिब्बती परिवारले अघि पछि गरी आफ्नो घरका चौंरी, घोडा तथा तिब्बती भोटे कुकुरलाई सुन्दर पारी नाम्चो तालको छेउमा ल्याएको छ। पर्यटकहरुले चौंरी अथवा घोडा चढेर नाम्चो तालको छेउमा घुम्न पाउनुका साथै तिब्बतका यसै विशेष जनावरसँग फोटो खिच्न पाएका हुन्छन्। कुङ्गाका अनुसार, फोटो खिच्नका लागि करिब दश चिनियाँ युआनको खर्च गरिन्छ भने चौंरी चढेर घुम्नका लागि बीस चिनियाँ युआन लाग्छ। पर्यटनको सुनौलो अवधिमा कहिलेकाहीं एक दिनमा सयौं चिनियाँ युआन प्राप्त गर्न सकिन्छ। उनी भन्छन्, सामान्य बेलामा म मुख्य गरी पशुपालन गर्छु। अहिले यहाँ आएर केही व्यापार गरेपछि केही आम्दानी गर्न सक्छु। मैले यहाँ चौंरीपालन गरेको छु। यहाँ आएका पर्यटकहरु त्यससँग फोटो खिच्न सक्छन्। हरेक दिन मेरो आम्दानी धेरै हुन्छ।
नाम्चोको सुन्दर दृश्यबाहेक तिब्बतीहरुको मनमा त्यसको स्थान पनि पवित्र रुपमा छ। तिब्बतीहरुको मनमा रहेको सो पवित्र ताल हरेक वर्ष तिब्बत, छिङहाई, स छ्वान, कान सु, युन नानका तिब्बती बौद्ध धर्मावलम्बीहरु टाढाका ठाउँबाट नाम्चो ताल घुमेर पूजा-आजा गर्न आकर्षित पार्छ। तिब्बती युवक निमा छिरिङ भन्छन्, हरेक वर्ष धेरै धर्मावलम्बीहरु पूजा-आजा गर्न नाम्चो ताल आउँछन्। चिनियाँ पात्रोअनुसार भेडा वर्षमा नाम्चो ताल घुम्ने चलन छ। युवकहरुका लागि सो ताल घुम्नका लागि सातदेखि दश दिनसम्म लाग्छ भने बृद्ध-बृद्धाका लागि आधा महिना लाग्छ। घुम्ने विभिन्न तरिका तिब्बती बौद्ध धर्मको ताल घुम्ने विशेषता बनेको छ।
त्यसका अतिरिक्त, यहाँको रमणीय दृश्यले चीन र विदेशका आम पर्यटकहरुलाई आकर्षित पार्छ। नाम्चो ताल निकै फराकिलो छ। त्यसको एउटा पक्ष घाँसे मैदानसँग जोडिएको छ भने अर्को पक्ष हिउँको पहाडसँग जोडिएको छ। हरेक ऋतुमा नाम्चो तालको विभिन्न सुन्दरता रहेको जानकारी निमा छिरिङले दिएका छन्, हरेक ऋतुमा नाम्चो तालको विभिन्न सुन्दरता रहेको छ।ताल सबैभन्दा सुन्दर हुने ऋतु जून महिना हो। तपाईंको सौभाग्य भएमा एकै दिनमा पनि धेरै वटा दृश्य देख्नसक्नुहुन्छ। तपाईं पानी, हिउँ, बरफ पर्ने दृश्य देख्न सक्नुहुन्छ। यसका साथै माथि हिउँको पहाड, तल घाँसे मैदान, नीलो आकाश तथा पानी, पारदर्शी बादल देख्नसकिन्छ।
यताका केही वर्षदेखि ताङ श्युङ जिल्ला सरकारले नाम्चो दृश्यावलोकन क्षेत्रको संरक्षणलाई महत्व दिनुका साथै नाम्चोको व्यवस्थापनलाई सबल पारेको छ। ताङ श्युङ जिल्लाका प्रमुख निमाका अनुसार, नाम्चो दृश्यावलोकन क्षेत्रको विकासको क्रममा किसान तथा पशुपालकलाई पर्यटन उद्योगमा प्रवेश गर्न सहायता पुर्याइएको छ। पर्यटन उद्योगमार्फत कृषि तथा पशुपालनलाई अघि बढाइने तरिकाले स्थानीय किसान तथा पशुपालकहरुको जीवनयापनमा ठूलो मात्रामा सुधार गर्नेछ। उहाँ भन्नुहुन्छ, अहिले हामीले स्थानीय बासिन्दालाई यस दृश्यावलोकन क्षेत्रको विकासमा भाग लिन छुट दिएका छौं। नाम्चोमा घोडा तथा चौंरी ल्याउनेहरु सर्वसाधारण हुन्। हामीले यस तरिकामार्फत दृश्यावलोकन क्षेत्रको विकासमा उनीहरुको संलग्नता कायम गरेका छौं। त्यसबाहेक, सर्वसाधारणको जीवनयापानमा सुधार गर्न हामीले दृश्यावलोकन क्षेत्रमा प्राप्त भएको आम्दानीमध्येको ठूलो भाग छुट्याएका छौं।
तिब्बत स्वायत्त प्रदेशको पर्यटन व्यूरोको तथ्याङ्कअनुसार, सन् 2009मा तिब्बतले सत्कार गरेका स्वदेश र विदेशका पर्यटकहरुको कूल संख्या पचास लाख जना भन्दा बढी पुगेको थियो। सन् 2009मा पर्यटन उद्योगबाट प्राप्त गरिएको आय पाँच अर्ब बीस करोड चिनियाँ युआन पुगेको थियो। तीमध्ये ग्रामीण क्षेत्रको पर्यटन उद्योग द्रूत गतिले विकास भएको थियो। समस्त तिब्बतका चालीस हजार जनाभन्दा बढी किसान तथा पशुपालकले पर्यटन उद्योगमा भाग लिएका थिए।
तिब्बत स्वायत्त प्रदेशका उपाध्यक्ष उ यिङ चेका अनुसार, अबदेखि तिब्बतले किसान तथा पशुपालकको पर्यटनसम्बन्धी तालिमलाई सबल पार्नेछ। सन् 2015सम्म पर्यटन उद्योगमा संलग्न किसान तथा पशुपालकहरुको संख्या एक लाख पचास हजार जना पुग्ने लक्ष्य तर्जुमा गरिएको छ।
